NIEUWE
IÉT Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
No. 33
Woensdag 24 April 1918.
47e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG:
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afionderlij ke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stnkkenin te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Laugestraat 37. Telephoono. 69.
ADVER1 ENTIËN:
Van 16 regels f 0.90; iedere regel meer 15 Cent.
Qroote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Nederland en Duitschland.
De laatste dagen zegt het Vader
hui verschijnen in Duitsche bladen
arlikelen over ons land, die ons vreemd
aandoen. Men heeft het daarin over
de vraag of ons land al dan niet
onzijdig zal blijven en schijnt opeens
beducht, dat onze Regeering den
Entente-kant op zal sluien. Maar de
schrijvers zijn het er over eens, dat
ons volk wel zoo verstandig zal zijn,
aan de beproefde onzijdigheidspolitiek
vast te houden.
Wat steekt er achter, dat in ver
schillende Duitsche bladen de vrees
zich nu openbaart, dat onze Regeering
er over denkt haar trouw gevolgde
politiek van ouzijdigheid prijs te geven,
of althans toe te geven aan onrecht
matige eischen van Ententezijde, waar
door ons land naar dien kant zou
afglijden Is er eenige aanleiding voor,
dat men in Duitschland aan de veilig
heid van de Duitsche schepen in onze
Nederlandsche kolonies gaat twijfelen?
Wij weten het niet, maar wij voor
ods kunnen geen oogenblik gelooven
na de nadrukkelijke verklaring,
onlangs door Minister Loudon in de
Tweede Kamer afgelegd, n.l. dat de
Nederlandsche Regeering, de laatste
concessie aan de geassocieerden ge
daan hebbende, geen stap verder zou
gaan dat onze Regeering zich zou
laten vinden om Duitsche schepen in
onze Indische havens aan de geasso
cieerden af te staan.
Maar wat is er dan? Die artikelen
in de Duitsche pers moeten iets be
duiden. Het schijnt alsof men in zekere
Duitsche kringen vau meening is, dat
onze Regeering niet meer midden
tusschen de oorlogvoerende partijen
in wil blijven staan, maar zich van
Duitschland af en naar Engeland toe
keert. Ten onrechte, daar zijn wij van
overtuigd, en ons volk verwacht van
de Regeering niet anders dan dat zij
in den oorlog strikt neutraal zal
blijven.
Hoe komt men er dan echter in die
Duitsche kringen toe, aan de stand
vastigheid van onze Regeering ten
deze te twijfelen?
Wat er van zij, er schijnt een zekere
wrjjving of een stroefheid in het
diplomatiek raderwerk te zijn geko
men, die te betreuren zou zijn. Be
rusten deze berichten en beschouwin
gen in de bladen, deze geruchten op
eenigen grond, dan hopen en ver
wachten wij, dat men van weerskanten
zijn best zal doen, de machine weer
goed te laten loopen. In den aanvang
zijn dergelijke haperingen gewoonlijk
vrij gemakkelijk te herstellen, maar
laat men de zaak op haar beloop, dan
zouden er plotseling ernstige dingeD
kunnen gebeuren.
Duitsche vliegers vallen onze
loggers aan.
Maandagmorgen is te Vlaardingen
binnengekomen bet loggerschip VI. 92
«Balder!, van de visscberij-maat-
schappij «Mercuriust,directeuren Joost
Pot Fz. en Frank Pot Fz.
Het schip was Vrijdagnamiddag 4'/,
van IJmoiden uitgevaren naar de
visscherij, doch gekomen op 6 mijlen
ten noord-oosten ten oosten van
't Terschelliogervuurscbip, werd de
VI. 92 plotseling aangevallen door een
Duitsch vliegtuig, duidelijk herkenbaar
aan de zwarte kruisen.
De aanval geschiedde binnen een
hoogte van 100 meter. Zonder eenige
waarschuwing werden er twee bom
men geworpen, waarvan een heel
dicht bij het schip terecht kwam.
De opvarenden, die in grooten angst
verkeerden, begonnen direct met de
boot uit te zetten en terwijl ze daar
mede bezig waren werd met een
mitrailleur op de weerlooze beman
ning geschoten. Een der kogels ging
midden door de scheepsboot heen,
gelukkig zonder iemand te raken.
Het piojectiel is door Schipper G. Pen
ning medegebracht. Na het mitrail-
leurvuur werden nog tweo bommen
geworpen, waarvan een rakelings langs
het schip ging.
De vlieger meende zeker, dat die
bom het schip geraakt had, daar hij
na zijn laatsten beldbaftigen aanval
vertrok. De bemanning, die intusschen
met de boot het schip had verlaten,
wachtte tot het vliegtuig uit het ge
zicht was verdwenen en keerde toen
naar boord terug.
Deze aanval op een neutraal vis-
scbersschip geschiedde in de z.g. vrije
vaargeul.
De Nederl. driemastschoener
Berthas rapporteerde Maandagnacht
te Hoek van Holland, dat men in de
»vrijet vaargeul door een vliegtuig
van Duitsche Dationaliteitmetmachine-
geweervuur was beschoten en men
letterlijk de zeilen doorzeefd had. Op
de kornst van de Nederl. Regeerings-
sleepboot «Simsoni, verdween de
vliegmachine.
De kofflevoorziening in gevaar.
Uit zeer betrouwbare bron verneemt
het «Nederlandsche Weekblad voor
den Handel in Kruidenierswaren!, dat
de in ons land aanwezige kofftevoor-
raden binnen 3 maanden geheel zullen
zijn uitgeput, indien met de rantsoe
neering op den bestaanden voet wordt
doorgegaan.
Deze termijn is zelfs zeer optimis
tisch te noemen. Waarschijnlijk zal
men er niet langer dan 8 weken mede
kunnen rondkomen.
Luchtpostdienst met Engeland?
De Londensche berichtgever van het
«Handelsblad! seint d.d. 16 April:
Ik verueem dat de Nederlandsche
Kamer van Koophandel alhier tot den
Nederlandschen directeur-generaal der
Posterijen en Telegrafie het volgende
telegram heeft gericht:
»U zoudt ons ten zeerste verplichten,
indien u stappen wildet doen tot het
instellen van een luchtpostdienst tus
schen Nederland en Engeland.
Wij zullen de Londensche Kamer
van Koophandel verzoeken bij de Brit-
sche regeering op medewerking aan
te dringen.®
Het is drie weken geleden, sedert
wij voor de laatste maal de mail uit
Nederland ontviDgen, voegt onze cor
respondent hieraan toe, hetgeen voor
da geheele Nederlandsche kolonie te
Londen, in het bijzonder voor de men-
scben van zaken, hoogst onaangenaam
is. Iedere Nederlander alhier zal dan
ook zeker hopen, dat de pogingen van
de Kamer met succes zullen worden
bekroond.
Het vee!
Men schrijft uit de Geldersche Val
lei aan het «Hbl.s
Het schrale voedsel gedurende den
staltijd is oorzaak, dat het thans in
de weiden gebrachte rundvee niet
steeds bestand blijkt tegen dezen
overgang. Verscheiden dieren kunnen
zich niet op de been houden en moe
ten afgemaakt worden.
Uit vrees dat ook de paarden teveel
van hun krachten inboeten, zijn nu
verschillende boeren er toe overge
gaan hun trekdieren als aanvullend
voedsel koemelk te geveo. Ook wor
den veel eieren op deze wijze rauw
gevoederd.
Verlenging dienstplicht landstorm.
Ingekomen is bij de Tweede Kamer
een wetsontwerp tot verlenging van
den duur van den dienstplicht bij den
landstorm. Op 31 Juli 1918 zou de
dienstplicht bij den landstorm moeten
eindigen, zoowel voor de landstorm-
plichtigen, die in 1916 of in 1917 hun
40 levensjaar hebben volbracht en te
wier aanzien de duur van den dienst
plicht bij den landstorm tot dien datum
is verlengd, als voor de dienstplich
tigen, die in het loopende jaar 't 40e
levensjaar volbrengen of hebben vol
bracht. Duren de heerschende buiten
gewone omstandigheden na 31 Juli
1918 nog voort, dan is het noodig,
dat bedoelde peisonen voorloopig tot
den landstorm blijven bebooren.
Men wachte zich er vooral voor
zegt de Ned. aan eischen van
algemeene inventarisatie en inbeslag
neming vast te houden uit oorzake
van de in velen te dezer tijde levende
afgunst tegen allen, die niet in precies
dezelfde omstaudigheden leven als de
klagers zeiven.
Nijd maakt meer nog dan honger
begeerig.
En zulke begeerigheid strekt veel-
maals de handen uil Daar de parti
culiere voorraden, ook van artikelen,
die over het heele volk verdeeld, niet
de minste beteekenis zouden hebben,
doch die aan weinigen vergunnen
tijdelijk voor zichzelf te zorgen.
Een arme kerel, die voor eeD oester-
restaurant had staan kijken, sprak er
schande van, dat de rijken maar
oesters konden eten, terwijl bij niet
genoeg brood kreeg.
Wat wou jij dan? vroeg iemand.
Dat al die dingen gedistribueerd
werden, zei de arme drommel.
Hm, zeilde ander. De jaarlijk-
sche opbrengst van de oesterteelt is
ongeveer twaalf raillioen stuks. Als
die gedistribueerd werden kreeg iedere
Nederlander er tweeper jaar. Jij
ook.
Ikke? zei de man. Ik zou die
smerige beesten niet lusten. Merci.
Zeeklei als meststof.
De beereu J. J. van Capelle en Floris
Vos hebben aan deD Minister van
Landbouw een adres gezonden waarin
wordt gezegd dat er mogelijkheid be
slaat om aan de thans zoo hoog
noodige meststoffen te komen door
grooter hoeveelheden zeeklei te doen
verzamelen in het Zuiderzeegebied
tusscben Schokland en Kamperland,
't Hoornsche hop en een belangrijk
gebied in de Wadden.
Door bet verzamelen van die klei
zou aan velen werk verschaft worden,
terwjjl ook de kleine schipperij er door
gebaat zou zijn.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van der
Graaf Co 's Bureaux voor den Han
del zijn over de afgeloopen week,
eindigende 13 April, in Nederland
uitgesproken 17 faillissementen tegen
26 faillissementen in dezelfde week
van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 13 April
1918 255 faillissementen tegenover
256 over hetzelfde tijdperk van het
vorige jaar.
In de Zaterdag in het Loge-
gebouw alhier gehouden vergadering
van de vertrouwensmannen der Vrij-
Liberale Partij en het hoofdbestuur
is besloten, overeenkomstig hel advies
van bet hoofdbestuur, een algemeene
lijst van tien candidaten in het ge
heele land in te dieueD en bijzondere
lijsten in die kieskringen, welke dit
mocht wenscben.
Op de algemeene lijst werden ge
plaatst in volgorde van voorkeur als
candidaten de heeren: 1. Mr. H. C.
Dresselbuis, 2. prof mr. A. C. Visser
van IJzendoorn, 3. B. Nierstrasz,
4. F. J. W. Drion, 5. J. W. Niemeijer,
6. mr. J. H. W. Q. Ter Spill. 7. F. M.
Knobel, 8. mr. A. G. A. ridder van
Rappard, 9. Walrave Boissevain,
10. jbr. mr. P. van Foreest.
Tot reserve-candidaten, voor het
geval enkele van deze candidaten zich
niet met de plaatsiDg op de lijst ver-
eenigen kunnen, werden beDoemd.
douairière gravin Van Heerdt tot
EversbergQuarles van Uflord ea
dr. F. G. Waller.
De bijzondere kieskringlijsten zullen
nader worden vastgesteld en gepubli
ceerd. Amersf. Dagbl.
Jhr. Mr. Dr. van Berensteijn,
lid der Tweede Kamer, zal op 2 Mei a.s.
spreken in een door de Vrijz. Dem.
Kiesvereeniging «Amersfoortsch Ge
meentebelang! uitgeschreven openbare
vergadering.
Ds. v. d. Scheer uit Tiel trad
Zondag als voorganger op in de eerste
bijeenkomst der vereeoiging vau Vrij
zinnig Hervormden.
Het gebouw der Doopsgezinde
kerk was schier te klein om alle be
langstellenden te bevatten.
Tot regent van het gesticht
«De Armen de Potht in de vacature
oDtstaaD door bet overlijden van Mr.
P. J. F. van Voorst Vader is benoemd
de heer W. Kleber.
Ten bate der blinde Belgische
soldaten zal Zondagavond in »Amicitia«
eeD voorstelling door het Holl. Too-
neelgezelscbap, onder leiding van
mevr. PaassenBraakeosiek, gegeven
worden van «Gekocht en Betaalde
naar het bekende Engelsche stuk van
George Broad hurst.
De verkoop van bet Emma-
bloempje ten bate der tuberculose
bestrijding heeft jl. Maandag hier ter
stede f 392.68 opgebracht.
Tot kerkvoogd der Ned. Herv.
Gemeente is in de vacature Mr. van
Voor6t Vader gekozen de heer B. van
't Eind.
Te Utrecht slaagden voor het
examen voor onderwijzeres de dames
J. M. van Doorn, E..A. de Groot en
M. Th. v. Houten.
Interlocale telefoongesprekken.
De directeur generaal der posterijen
eD telegrafie maakt bekend, dat, met
ingang van 29 April 1918, tot nadere
aankondiging, met tijdelijke afwijking
van de daaromtrent thans geldende
bepalingen:
lo. de duur van de interlocale:
a. gewone telefoongesprekken, be
doeld in art. 14 van het reglement
voor den dienst der Rijkstelefoon:
b. tijdelijke Regeeringsgesprekken,
bedoeld in art. 12 sub p, van dal
reglement, met uitzondering van de
gesprekken vaD militairen handelende
over dienstaangelegenheden.
wordt beperkt tot drie minuten, met
dien verstande, dat voortzetting na
drie minuten alleen kan worden toe
gestaan, wanneer geen andere gesprek-
aanvragen voor de in gnbruk zijnde
geleiding voorhanden zijn of, wanneer
andere aanvragen wel voorhanden zijn,
deze langs andere geleidingen zonder
wachten kunnen worden afgewikkeld:
2o. de tarieven voor intei locale ge
sprekken tijdelijk zijn vastgesteld als
volgt
voor een interlocaal gesprek van
drie minuten of minder is verschul
digd f 0.40
voor een dringend interlocaal ge
sprek van drie minuten of minder
verschuldigd fl.25.
Indien de kantoren van aanvraag
en bestemming van elkander gelegen
zijn op een hemelsbreed gemeten af-
staud van ten hoogste 15 K M. of
zooveel meer als de Minister van Water
staat in bijzondere gevallen noodig acht,
is verschuldigd:
voor een interlocaal gesprek van
drie minuten of minder f0.30;
voor een dringend interlocaal ge
sprek van drie minuten of minder f 0.90.
Vorhooging van port.
Wij vernemen, dat een verhoogiog
der port voor brieven, drukwerken
enz. met de helft in overweging is.
Dit percentage is echter nog niet vast
gesteld.
Dat het tot een belangrijke ver
hooging zal komen, staat nu vast.
«Vad.c