NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad ^jjjjf
voor do Provincie Utrecht. |jg|
No. 37.
Woensdag 8 Mei 1918.
47e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG W ZATERDAG:
DE OORLOG.
Plaatselijk Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. 4. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 17. Telephoonn. 60.
ADVERTENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 16 Cent.
Gtroote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Hoe de Engelschen de Jordaan
overstaken.
Een correspondent van de «Daily
News« beschi ijfl aldus de wijze waarop
de Engelscbe troepen de Jordaan
overstaken
«Toen de maan in den vroegen
ochteüd was ondergegaan deden de
Londensche regimenten eene poging
om de rivier op twee plaatsen over
te steken. De bedoeling was dat de
hoofdmacht hij Ghoraniyeh, ten oosten
van Jericbo, zou trachten haar doel te
bereiken, waar de Turken, zoodra wij
do stad hadden veroverd, de brug
vernield hadden.
Drie van de beste zwemmers tracht
ten de overzij te bereiken, maar de
stroom bleek te sterk. Een bootje was
nauwelijks te water gelaten of de
rivier trok het uit de banden van de
mannen die het werk verrichtten.
Het was duidelijk dat de stroom te
sterk was dus dat het niet mogelijk
zou zijn dien nacht bij Ghoraniyeh
een brug te slaan.
De bevelvoerende generaal besloot
daarom de hoofdmacht te doen over
steken bij Makadet Hajlah, vier mijlen
verder stroomafwaarts gelegen, waar
de pelgrimsweg naar den Jordaan
eindigt, waar de rivier minder sterk
is, ofschoon het bekend was dat de
Turken hier stelling op stelling hadden
De troepen trokken door een uit
gedroogde rivierbedding op en bleven
ouder dekking van een terrein-inzin
king dicht bij den oever der rivier,
terwijl een officier en zes man de
rivier over zwommen, een touw achter
zich aan slepend. Worstelend met den
stroom bereikten zij den linker oever
en begonnen lichte vlotten bezet met
soldaten over de rivier te trekken.
De Turken staken vureD aaD die hel
oppervlak van bet water verlichten,
zoodat de vlotten onder een hevig
vijandelijk vuur moesten overgehaald
worden.
Toen de dag aanbrak waren een
driehonderd man overgezet en toen
kon met den bouw van een brug
begonDen worden. De genie moest het
materiaal langs de steile bellingen
naar beneden brengen, maar toch was
tegen acht uur 's ocbteDds een ton-
nenbrug gereed.
Toen moesten er paden door het
hooge riet gesneden worden alvorens
de mannen een stap konden doen.
Voor ons waren machinegeweer-nesten
en achter den woudgordel lagen door
de zon geblakerde heuvelen, op welke
een goed gewapende vijand zich ver
schanst had.
Twee van onze bergbatterijen be
dwongen zooveel mogelijk het vijande
lijk vuur, maar daar het voordeel
geheel aan de zijde der Turken was
konden dien dag geen verdere vorde
ringen worden gemaakt. De soldaten
lagen in stelling in de gloeiende zon,
1200 voet onder de oppervlakte der
zee.
De generaal had besloten dat dien
nacht bet bruggebootd uitgebreid zou
worden. Kort na middernacht deden
de troepen een dappere poging hiertoe.
Met een vastberaden en goed gesteun-
den snellen aanval drongen zij over
een diepte van duizend meter door het
doornige kreupelgewas en tussclien
de hoornen heen, terwijl zij geleidelijk
hunne flanken uitbreidden tot z\j een
bruggehoofd van een 1500 meter
breedte hadden gevormd.
Intussuben bad de genie een stalen
pontonbrug aangelegd onder hevig
artillerie en geweervuur waardoor zij
zich echter niet heten storen in hun
werk. Dank zij hunnen arbeid kon
tegen het aanbreken van den dag een
geheel regiment kavalerie de rivier
oversteken.
De kavalerie trok sleelsgewijs langs
den linker oever der rivier op daar
waar openingen in het kreupelhout
dit toeliet. Toen beklommen zij de
lage heuvelen en verschenen plotseling
iu de vlakte, welke zij in de richting
van Ghoraniyeh rennend overstaken.
Hier maaklen zii zeventig gevangenen,
terwijl eenige machinegeweren aan de
overzjjde van Hajlah er het hunne toe
bijdroegen om den vijand op de vlucht
te jagen, bij welke gelegenheid hij
zware verliezen leed.
Intusscben was bij Hajlah een ander
regiment overgezet, dat van daar uit
in Zuidelijke richting opereerde.
Heden zal in Engeland de dag
worden herdacht, waarop vóór drie
jaren de «Lusitania" tot zinken werd
gebracht. In alle Engelscbe kerken
zullen bijzondere gebeden worden ge
zegd en op het Lusitania kerkhof te
Queenstown zal een herdenkingsdienst
worden gehouden. Een Amerikaansche
vlootafdeeling zal voor Queenstown
aanwezig zijn.
Nadat in November van het vorige
jaar een poging van de t§ 's-Graven-
hage gevestigde «Centrale Organisatie
voor een Duurzame Viede", tot het
bijeenbrengen van een Conferentie
ter bestudeering van den Volkeren
bond waaraan burgers van alle
oorlogvoerende en van de neutrale
Staten zouden deelnemen, was afge
stuit op de beslissing van de Regee
ringen der Entente, om geeD passen
te verleenen voor een Conferentie
waarop Geallieerden samen zouden
komen met personen uit tegen de
Entente strijdende landen, zijn pogin
gen in «het wei k gesteld, om te komen
tot twee afzonderlijke besprekingen,
de ééne te Genève tusschen Geallieer
den en Neutralen, de andere te Bern
of te Ziirich tusschen personen tot
de middenstaten behoorend en on-
zijdigen.
Eenigen tijd geleden ontving Mr.
B. de Jong van Beek en Donk, Secre
taris der «Centrale Organisatie voor
een Duurzamen Vrede« in Zwitserland
namens de Fransche deskundigen, wier
medewerking tot zoodanige Conferentie
was gevraagd, een schriftelijke mede-
deeling, dat de Fransche Regeering
bereid is passen te verleenen voor een
zoodanige bespreking te Genève tus
schen Geallieerde en neutrale des
kundigen onder voorwaarde dat de
Conferentie niets anders zou behan
delen dan de theoretische uiteenzetting
van de internationaleStatenorganisatie
na den oorlog. Onder deze voorwaarde
verklaarden de uitgenoodigde Fran-
schen, tot wie o a. de heeren Prof.
Th. Ruyssen, voorzitter van de Ver-
eenigmg «La Paix par Ie Droiu
Ferdinand Buisson, voorzitter van de
«Ligues des droils de l'Homme*, en
de socialisten Pierre Renaudel en
Albert Thomas behoorden, zich bereid
aan de Conferentie deel te nemen.
Verdere mededeelingen kunnen op
dit tijdstip nog niet gedaan worden.
Een vredesbemiddeling?
Algemeen wordt te Londen aan
genomen, dat oud-Minister Colijn, die
daar vei leden week is gearriveerd,
een poging heeft gedaan, om be
middelend op te treden tusschen
Duilschland en Engeland.
Men legt verband tusschen het be
zoek, dat de Nederl. gezant te Ber
lijn dezer dagen aan Den Haag bracht
en deze bemiddelingspoging.
Het staat vast, dat de Engelscbe
regeering weigert in een of anderen
vorm vertrouwelijke besprekingen te
openen, daar zij overtuigd is, dat
Duitschland niet ernstig den vrede
wil. Tel.
Steeds meer berichten uit Fin
land wijzen er op, dat de meerderheid
der Finsche bevolking liever een
koninklijk dan een republiek zou
willen hebben. Reeds is prins Axel
van Denemarken als troonpretendent
genoemd, doch daar wil Duitschland
niet van weten. Verder wordt genoemd
prins Oscar van Pruisen, 's keizers
jongste zoon en eindelijk prins Adolf
Friedrich van Mecklenburg-Schwerin.
Engeland gaat het tiendeelig
muntstelsel invoeren: het pond wordt
verdeeld in 10 gulden; de shilling
wordt een halve gulden, enz.
Pallas Athene, Internationale
Stichting.
Te Amersfoort is opgericht Pallas
Athene, Internationale Stichting, be
nevens de Nederlandscbe afdeeling van
Pallas Athene, beidegevestigd te Amers
foort.
De Internationale Stichting heeft
ten dool bet bevorderen van levens
verdieping in onderwijs en opvoeding.
De Nederlandsche Afdeeling tracht
haar doel te bereiken door o.a.:
het bevorderen van eenheid in he
onderwijs in bet algemeen
het bevorderen van de individueele
ontwikkeling van den leerling;
het oprichten van zelfstandig wer
kende onderafdeelingen voor het Hoo-
ger, Voorbereidend Hooger en het
Middelbaar, het Vak- en het Lager
en Voorbereidend Lager Ouderwijs;
het bevorderen van eenheidsbesef
en schoonheidszin in liet onderwijs;
het bevorderen van de oprichting of
het oprichten van opleidingsscholen
voor onderwijzend personeel, van model
scholen, van internaten voor Lager-
en Middelbaar Onderwijs, en in het
algemeen van inrichtingen ten dienste
van onderwjjs en opvoeding;
het bevorderen van opvoedkundige
kennis bij ouders, enz.
het stichten van fondsen voorstudie
en reizen.
Van de zelfstandig werkende onder
afdeelingen heeft alleen de L. O. af
deeling haar werkzaamheden aange
vangen onder voorzitterschap van dr.
W. W. van der Meulen, met den heer
J. G. Bos als secretaris.
Deze onderafdeeling is begonnen
met bet ontwerpen van een ideaal
algemeen leerprogramma voor model
scholen, dat later ook uitgewerkt zal
woiden in verband met de bestaande
toestanden. Dit algemeen programma
zal als basis kunnen dienen voor de
leerplannen van de overige onder--
afdeelingen.
Verder is opgericht een onderafdee
ling voor algemeen religieus en aesthe-
tisch onderricht, dat door kinderen
van alle gezindten kan worden gevolgd
als eerste leden van deze afdeeling zijn
toegetredenmej. M. Bersma, dr. J.
D. Bierens de Haan, ds. E. J. van der
Brugb, dr. W. H. Denier van der Gon,
mej. A. G. Dyserinck, J. de Jager,
J. M. Lauweriks, dr. K. Proost, J.
D. Ros.
Het bestuur van de Ned. Afd. heeft
zich in verbinding gesteld en zal zich
□og in contact stellen met verschil
lende studenten en studentenorgani
saties, ten einde te komen tot de
oprichting van de studenten onderaf
deeling, een eenheidsverbond van
studenten in Nederland ter verdieping
van hun studie, o.a. door meerdere
samensprekiDg, zoowel met de hoog
leeraren als onder elkander. Om dit
mogelijk te maken moeten groote
studententehuizen worden opgericht.
De Ned. Afd. van Pallas Athene
wordt beheerd door een Raad van
Bewindvoerders, waarin voor het eerst
zitting nemen dr. N. Adriani, Oegst-
geestdr. E Bonebakker, referendaris
van onderwijs, UtrechtJ. Bos, di
recteur Haagsche Schoolver., den Haag
prof. dr. J. A. van den Broek, Utrecht;
C. Bruin, hoofd Hilversumscbe School
ver., Hilversum dr J. Clay, Delft
dr. J. C. L. Godefroy, Amsterdam;
dr. C. P. Gunning, rector Amster-
damsch Lyceum, Amsterdamprof.
dr. N. Jordan, Utrecht; mevr. L.
Kleber-Denig, Amersfoortprof. dr.
J. Lindeboom, Groningen dr. W. W.
van der Meulen, voorzitter Haagsche
Volksuniversiteit, den Haag; H. van
Mook, Leiden H. van Mourik Broek
man, directeur H. B. S., Haarlem ;dr.
G. A. Ootmar, Haarlem J. A. Ort Jr.,
directeur Instituut Ort, Rotterdam
D. W. H. Patjjn, Baarn J. D. Reiman
Jr., Amersfoort; prof. dr. K. H. Roes-
singh. Leiden prof. dr. J. A. Schouten,
Delft; mr. dr. M. Tydeman, Amers
foort dr. J. van der Valk, rector St.
Marnix Gymnasium, Rotterdam dr.
A. de Vletter, den Haag mej. G. te
Winkel, AmsterdamHerman Wolf,
Haarlem.
Als eerste bestuursleden treden op
J. D. Reiman Jr., voorzittermr. dr.
M. Tydeman, secretarismevr. L.
Kleber-Denig, 2e secretaris D. W. N.
Patjjn C. Bruin.
Allen die belangstellen in het doel
van de Stichting, bet bevorderen van
levensverdieping in onderwijs en op
voeding, en in beginsel bereid zijn in
een van de onderafdeelingen hunne
medewerking te verleenen, ook zij,
die de Stichting finantiëel willen steu
nen, worden verzocht zich te richten
tot het secretariaat. Prinses Marielaan
2. Een minimum bijdrage is niet vast
gesteld.
Alhier is opgericht een afdeeling
van den Economischen Bond.
Het bestuur is samengesteld uit de
heeren A M. Kerkkamp Voorzitter,
A. P. H. J. van Weezei Errens Pen
ningmeester en F. W. A. I. Morel
Secretaris.
Door het zachte, groeizame
weder, staan de te veld staande ge
wassen er zeer prachtig voor, wat in
langen tijd niet het geval is geweest.
Bij vele landbouwers kunnen de vioege
aardappelen, erwten, en boonen al
»op regel geschoffeld'' worden. Er
komt voor de wieders dan ook al
volop werk.
Volgens vaklieden zullen de veld
gewassen wel een maand vroeger
klaar zijn dan verleden jaar.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van der
Graaf Co 's Bureaux voor den Han
del zijn over de afgeloopen week,
eindigende 4 Mei, in Nederland
uitgesproken 18 faillissementen tegen
14 faillissementen in dezelfde week
van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 4 Mei
1918 314 faillissementen tegenover
303 over hetzelfde tijdperk van het
vorige jaar.
De zomerdienstregeling der spoor
wegen vangt Maandag 3 Juni aan.
Te Harderwjjk zijn 12 wagons
Regeeringsaardappelen Roode Star,
die ingekuild waren, door den hoogen
waterstand in Januari totaal bedorven.
Voedingsgewassen telen
Te Loosdrecht hebben 138 peisonen
bericht ontvangen, dat zij van 15 Oct.
af niet meer in aanmerking komen
voor de distributie van aardappelen,
peulvruchten en groenten, in verband
met hun onwil om voedingsgewassen
te telen.
Een huismoeder te Hilversum,
die wel aardappelen, maar geen vet
bad, bereidde haar stamppot met
gesmolten kaarsvet!
Op een boerderij in den Tieler-
waard werd gezocht naar achterge
houden graan. Do inspecteurs vonden
weinig of niets en stonden op het
pont de boerderij te verlaten, toen
een kleine kleuter uitriep: «Lekker
niks gevonden, hè.t De kleine werd
aan het praten gebracht en nu werd
achter de bedstede een groote boeveel
heid graan gevonden. »Nws.«