NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad "VlT
voor de Provincie Utreciit. gfl|
No. 41.
Woensdag 22 Mei 1918.
47e jaargang
VËfiSGHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG:
DE OORLOG.
BINNENLAND.
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden 1.
Franco per poet door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Dinsdag en Vrijdag.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langeetraat 11. Telephoonn. 60.
ADVER1ENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 16 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsrnimte.
Pierre Renaudel over het Duitsche
V redesoffensief.
In «L'Humanité" van 5 Mei be
spreekt Pierre Renaudel het Duilscbe
Vredesoffensief en de beantwoording,
die dit in de Entente pers heeft ge
vonden. Na zijn instemming betuigd
te hebben met de critiek welke offi-
cieele enteDte-organen hebben uitge
sproken op het doen »an vredes
voorstellen door Duitsche geheime
agenten, wier optreden dan eventueel
door de verantwoordelijke Regeerin
gen wederom verloochend kan worden,
zegt de schrijver: «Maar wanneer men
dergelijke geheime besprekingen uit
schakelt, dan stel ik mij toch voor,
dat men zich Diet tevreden zal stellen
met geheel te zwijgen. Niets doen is
een verkeerde methode indeoorlogs-
diplomatie, zoowei als bij de militaire
oorlogvoering."
Het spreekt vanzelf, dat het naar
de meening van Renaudel niet op den
weg ligt der Ftanschen als zijnde de
aangevallene partij, om om vrede te
vragen, maar wat naar zijn meening
wel zou moeten geschieden legt hij
neer in de volgeüde woorden: «Onze
staatslieden zouden ten overstaan van
de geheele wereld hun vredesvoor
waarden kunnen zeggen, niet op welke
wijze zoogenaamde staatslieden soms
gedroomd hebben verschillende grond
gebieden te verdeelen, maar de voor
waarden van een duurzamen vrede op
een grondslag van rechtvaardigheid in
de internationale verhoudingen. Zijn
onze Regeeringen in staat om de
groote rechtsbeginselen, welke zij in
den oorlog zeggen te verdedigen nader
aan te duiden en uit te werken in
praktische vredesvoorwaarden?"
Renaudel geeft toe, dat de voor
waarden van Duitschland en Oosten
rijk nog altijd niet nauwkeurig zijn
aaügegeveD, maar zoo vraagt hij tot
zijn Regeering: «Waarom dwingt gij
deze landen niet, hun voorwaarden te
presiseeren?" en h\j stelt verder deze
vraag: «Zult gij toelaten, dat de
Regeeringen der Centrale Mogend
heden U nog altijd kunnen beschul
digen, dat gij den wereldstrijd laat
voortduren terwille van de strook
gronds langs den Rijn, of zult gij
duidelijk maken, dat ook naar Uw
meening dit territoriale of zelfs econo
mische vraagstuk, wat hiervan ook
de symbolische beteekenis moge zijn,
slechts van weinig beteekenis is
in vergelijking met bet geweldige be
lang dat op bet spel staat ten aanzien
van de veiligheid van toekomstige ge
slachten."
Nadrukkelijk stelt Renaudel den
volgenden eisch: «Wanneer Duitsch
land overgaat tot een nieuw vredes
offensief, dan vragen wij aan onze
regeerders zich hierdoor niet te laten
verrassen zooals zij zich belaas op
ander gebied laten verrassen. Wij
vragen hem zulk <een taal te spreken,
dat de impèraiisten zich er niet aan
kunnen onttrekken een duidelijk ant
woord te geveD."
Het artikel eindigt met enkele woor
den met betrekking tot de socialis
tische afgevaardigden uit de Ver-
eenigde Staten, die lijdelijk in Frank
rijk zijn, woorden waarin wederom
tot uiting komt den eerbied, die zoowel
de Arnerikaansche als de Fransche
socialisten gevoelen voor President
Wilson »Ik ken hun vereering voor
deo man die aan bet hoofd staat van
de Vereenigde Staten en aan wiens
bewonderenswaardige kracht ook wij
altijd hulde hebben gebracht. Ik geloof
hen niet beter te kunnen begroeten
dan door den vurigen wensch uit te
spreken, dat deze staatsman onze
staatslieden moge helpen om die woor
den en daden te vinden, die, zonder
dat zij den verschrikkelijken strijd
verergeren, aan den volkereD tegen
over wie wij strijden, mogen doen
welen, dat de vrede door geweld niet
aanstaande is, maar dat de vrede door
bet recht onmiddellijk kan komen."
Oorloge-Literatuur.
De «Manchester Guardia" schrijft:
«Sommige pogingen welke tijdens
den oorlog zijn gedaan om alle op
den oorlog betrekking hebbende lite
ratuur te verzamelen, zijn mislukt
omdat het materiaal te overweldi
gend is.
De historicus van den Staat New
York. dr. James Sullivan, heeft zich
er wijselijk toe bepaald, eene speciale
afdeeling dezer literatuur te verza
melen. Op bet Kapitool te Albany
heeft hij bijeengebracht alles wat hij
in handen kon krijgen dat eenig licht
kan werpen op wat burgers van dien
Staat in verband met den oorlog heb
ben verricht.
Officieele documenten en procla
maties, resoluties van openbare ver
gaderingen en vakvereenigingen, pro
gramma's van Roode Kruis concerten,
recruteeringsplakkaten, oproepen om
in te teekenen op de Vrijheids-leening,
brochures en strooibilletten omtrent
zuinigheid met levensmiddelen, photo-
graphieën van plaatselijke militaire
parades en al dergelijke dingen zijn
bijeengebracht om bewaard te worden.
Dr. Sullivan doet vooral veel moeite
om brieven van Arnerikaansche mili
tairen aan het front te verzamelen."
Een nieuwe oorlogsziekte.
De «Times" schrijft:
«Malcolm Ross, oorlogscorrespon
dent bij de strijdkrachten uit Nieuw
Zeeland, schrijft:
Wij hebben hier aan het front een
nieuwe ziekte, «loopgraaf-mond", zoo
als wij reeds den «loopgraaf-voet"
hebben. De wetenschappelijke naam
dezer ziekte is ulcero-membraan sto
matitis, of Vincentsche ziekte, en zij
heeft geruimen tijd de aandacht van
medischen en tandheelkundigen dienst
bezig gehouden.
De ziekte wordt veroorzaakt door
een bacil welke opzwelling en bloeding
van het tandvleesch veroorzaakt. Zij
komt zoowel aan de Geallieerde als
aan de Duitsche zijde van bet front
voor. Men heeft ook reeds een ge
neesmiddel tegen de kwaal gevonden.
Het tandvleesch wordt namelijk met
salversan of een andere arseenhou-
dende oplossing gepenseeld. De be
handeling duurt in den regel twee
tot drie weken.
De Duitschers schreven de ziekte
toe aan bun oorlogsbrood, tenminste
als bijkomstige oorzaak maar aan
de Erigelscbe zijde van het front kon
dit tot dusverre de oorzaak niet zijn."
De 20 kaas.
Van den heer G. v. d. Molen, land-
bouwonderwijzer te Vlaardingen, ont
vangen wij een artikel, waarin bij het
opneemt voor de 20 kaas, waar
van de voedingswaarde juist zoo
groot is:
Zeer terecht wees bet bekende
Bureau inzake Mededeeliugen be
treffende de voedselvoorziening er
indertijd op, dat men de 20 kaas
niet als genotmiddel te beschouwen
had, doch vooral als voedingsmiddel,
waarin niet alleen heel wat eiwit
wordt 'aangetroffen, doch tevens een
niet onbelangrijke hoeveelheid vet.
Schr. wijst er dan op, hoe men
vooral daar, waar alle vleeschomjus
te maken ontbreekt in de 20
kaas een middel bezit, om van veen-
aardappelen een niet onsmakelijke
puree te bereideD.
Men snijdt de koude (gekookte)
aardappelen in schijfjes en de kaas
(op een pond gekookte aardappelen
een half ons kaas of iets meer) in
dobbelsteentjes. Een en ander wordt
(koud) dooreengemend en daarna (met
een half teekopje melk en eenzelfde
hoeveelheid water er onder) op het
vuur gezet. Zoo nu en dan roert men
de massa door, die als ze flink
warm wordt in een aangenaam
smakende purée verandert, welke zich
zoowel uit de pan laat eten of als
schoteltjes in den oven gebruind.
Zonder twijfel kan ook nog wel
deze of gene groente (spinazie, ge
stoofde kropsla of wel een of andere
vatgroente) een der ingrediënten vor
men van de 20 purée. De kaas
geeft er niet alleen een pikant smaakje
aan, doch draagt tevens niet weinig
bij aan het verhoogen van de voedings
waarde.
Nog zij opgemerkt, dat de dobbel
steentjes kaas tijdeos het warmen
vervloeien en in een'geleiacbtige massa
veranderen, waardoor de geheele purée
eenigszins herinnert aan macaroni met
kaas, een bekend volksvoedsel in Italië.
De 20+ kaas kan ook goed ver
werkt worden tot een soort smeersel,
op de boterham te gebruiken. Men
neemt een theekopje melk, breng dit
aan de kook, zet ze af en roert er
de geraspte 20 kaas (voor een thee
kopje melk is 75 gram voldoende)
doorheen. De kaas «smelu en vormt
met de melk te zamen als men
geregeld blijft roeren een gelijk
matig, mooi smeerbaar mengsel, dat
zeker in de gelegenheid stelt heel wat
boter of margarine uit te sparen.
«Yad.c
Hommen op Koewacht en
Sas van Gent.
Men meldt uit Axel:
Vannacht om kwart over één zijn op
de gemeente Koewacht verscheidene
bommen geworpen.
Het huis van den heer A. Pijl is
getroffen en ingestort. Een ander huis
is beschadgd.
Bij Sas van Gent zijn eveueens
bommen geworpen o.a. op het gehucht
Staakje. Een Duitsch soldaat is gedood,
een Hollandsche gewond.
Door den eleotrisohen draad gedood.
Een electricien, bij de gemeente in
dienst en woonachtig aan de Bilderdijk-
kade te Amsterdam had io zijn tuintje,
waarin hij groenten verbouwde, een
electrische draad gespannen om zijn
groenten tegen de katten te bescher
men.
Vrijdagmiddag had het 4 jarig zoontje
van den electricieu het ongeluk met
den eleclrischen draad in aanrakiog
te komen. Het kind werd naar het
Wilhelmina Gasthuis gebracht en bleek
bij aankomst aldaar reeds overleden
te zijn. «Hbl.a
De courantuitgever-afslagcr.
Wij herinneren ons nog den tijd, dat
de fiscus den drukker als molenaar
aansloeg. Thans wordt de courant
uitgever door Minister Treub onder de
afslagers gerangschikt, zegt de Zw. Ct.
De registratieontvangers krijgen
sedert eenigen tijd van het Rijk gratis
abonnementen op de couranten, ten
einde na te gaan of er ook te koop
aanbiedingen in staan, die volgens de
opvatting van den Minister onder art.
55 e v. der Registratiewet vallen.
De verkoopingen van roerende goe
deren bij inschrijvingen waren onder
de vorige Registratiewet niet geregeld
men was vrij die te houden en de
daarvan opgemaakte akten behoefden
niet geregistreerd te worden. De wet
1917 eischt volgens genoemd artikel
aangifte en registratie van de akte van
verkoop of van een verklaring van
verkoop. Er is 'A pCt. recht van de
kooppenningen verschuldigd.
Indien nu in advertentiën biedingen
worden gevraagd onder ietter of num
mer aan het bureau van een krant,
moet de uitgever der krant als ver-
kooper worden beschouwd, daar de
krant dan niet anders doet dan een
afslager.
De krant geeft door de advertentie
gelegenheid tot inschrijving, enz.; is
die advertentie niet meer dan een aan
kondiging, dan verkoopt de krant niet,
maar indien zij tevens bet bureau is
waar de biljetten moeten worden in
geleverd, dan veilt de krant en kan
haar directie worden aangesproken
indieD niet is voldaan aan art. 56 der
Registratiewet 1917.
De uitgever-afslager diene dus toe te
zien, geen advertentie te plaatsen met:
Voor den meestbiedende te koop
of: Bod gevraagd op onder nr
bij den uitgever, want dan vliegt hij
er in.
Men adverteere dus b.v.Te koop
aaogeboden een boek, een hit, een
kinderwagen. Brieven onder nrof
adres onder nrbij den uitgever.
Dan heeft de fiscus geen vat op hem.
Een beel sterk voorbeeld van
schromelijke en willekeurige prijsop
drijving, waaraan de winkelier part
nog deel heeft kwam den «Midden
standera dezer dagen ODder de oogen.
Eén onzer groote winkeliers, die
overigens buiten alle verdenking staat
dat hij onredelijke winsten zou ver
langen, toonde ons zoo lezen wij
n.l. een factuur van een expediteur.
Hij had in Engeland een artikel
gekocht en betaald a 30 pond sterling.
En voor vervoer van dit artikel
zette de expediteur niet minder daD
f287.50 aan vracht op de rekening!
Daarbij de N.O.T. en andere kosten en
de 5 pCt. inkomende rechten, óók van
de vracht en die kosten geteld, en
men komt tot ruim een verdubbeling
van den kostprijs van het artikel.
Onze winkelier, begrijpend dat de
vervoerder speculeerde op het feit,
dat bij zijn artikel in Engeland betaald
had en het dus wel niet zou wei
geren weigerde het wel
We zijn heel benieuwd, wat nude
expediteur doen za), merkt het blad op.
Zondag nam Ds. Toxopeüs af
scheid van zijne gemeente in hartelijke
bewoordingen. Den scheidenden leeraar
werden eenige fraaie foto's aangeboden
van kerk en pastorie.
De heer J. Stamperius, school
opziener in 't arrondissement Amers
foort, hoopt 1 Juni zijn veertigjarig
jubileum te herdenken; al die jaren
beeft Z. E. het onderwijs in verschil
lende functies gediend. Een comité
heeft zich samengesteld om dezen dag
feestelijk in «Amicitiaa te berdenken.
Den laatsten tijd hoorden we
telkens van inbraken, in verschillende
gedeelten der stad gepleegd, 't Is te
hopen, dat de hier opgerichte Particu
liere Bewakingsdienst er toe mede mag
werken, dit euvel zooveel mogelijk te
bestrijden.
Mr. Dr. Th. A. Verhoef, onze
wethouder van onderwijs, is benoemd
tot lid van de schoolfilmcommissie.
Erkende paedagogen hebben hunne
medewerking toegezegd.
Oorlogsfoto's.
Gedurende een paar dagen had een
Belgisch Comité eene expositie ge
arrangeerd van foto's, betrekking heb-,
bende op verschillende deelen van
't front, waar de oorlog in al z'n
woede, vernietiging en ellende woedt.
Hoewel uit den aard der zaak geen
blijmoedig gezicht, was 't toch zeer
interessant, en gaf een duidelijk beeld,
van 't geen daar geleden wordt.
Aiuersf. Zweminrichting.
Een diploma voor uitstekend zwem
men kon worden uitgereikt aan S.
Maten.
De beide Pinksterdagen muntten
uit door 't fraaiste zomerweder. Niet
te verwonderen alzoo, dat duizenden
per fiets en spoor naar buiten trokken
om van de natuur, welke thans op z'n
mooist is te genieten.