NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
EENE MESAILLIAMCE.
No. 56
Zaterdag 17 Augustus 1818.
47e jaargang
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
GOEDHEID.
BINNENLAND.
Amersfoortsche Courant
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
Ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Vrijdag.
Tijdelijk slechts Zaterdags.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 17. Telephooun. 69.
ADVERT ENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere regel meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten naar plaatsruimte.
Men erkent het bestaan van een
karaktereigenschap, die goedheid
heetzij maakt den omgang met
andere menschen gemakkelijk, om
dat zij de scherpe kanten afslijpt,
die wij aan den strijd voor per
soonlijke belangen, aan de botsin
gen der eerzucht, aan de uitwassen
der ijdelheid hebben te wijten.
Wanneer de maatschappij te ver
gelijken is bij een onmetelijke
machine, met honderdduizenden
raderen en rondselen, met assen
en stangen van allerlei soort, dan
is de goedheid de olie, die in ruime
mate op de wrijvingspunten moet
aangebracht worden om een zach-
ten en regelmatigen gang te ver
zekeren en te beletten dat de
verschillende stukken spoedig door
slijtage buiten werking geraken.
En daar het spraakgebruik bij
alle bekende volken nu eenmaal
van het hart, de centrale spier
die den bloedsomloop regelt, den
zetel heeft gemaakt van het ge
moedsleven, is, ter verduidelijking,
de term goed®hartig"heid in zwang
gekomen. Een heel mooi woord,
dat epn schoone hoedanigheid aan
wijst.
Natuurlijk openbaart zij zich
eerst in de betrekking tot wezens,
op welke zij invloed heeft tot
medemenschen het allermeest. Ja
maar ook tot de dierenwereld.
Wie zijn huisdieren slecht behan
deld, wie wreed is tegenover de
redelooze wezens, welker leven
hem schade toebrengt of wier dood
hem bevoordeeld, reden waarom
wij ons veroorloven over dat leven
de beschikking ons toe te eigenen
als een onbetwistbaar recht, die
kan onmogelijk een goed mensch
genoemd worden en in het voor
bijgaan mogen wij er wel met een
enkel woord op wijzen, van hoe
groot belang voor de karakter
vorming onzer kinderen het is,
dit punt niet over het hoofd te
zien of met minachting te bejege
nen. Hun vroegtijdig liefde inpren
ten voor de dierenwereld is van
groote paedagogische waarde, 'tls
zoo, om daarbij volkomen conse
quent te zijn, zouden wij van hen,
wegens redenen van zedelijken
aard vegetariërs moeten maken en
hoever de menschheid het in dit
opzicht over honderd jaar gebracht
zal hebben, is op dit oogenblik
uiterst moeilijk te zeggen. Doch
de ondervinding leert, dat wij ons
over deze consequentie niet al te
ongerust behoeven te maken, al
klinkt het ook wat vreemd, liefde
voor dê dieren te prediken, op
hetzelfde oogenblik dat wij ons
vergasten aan het stoffelijk hulsel
van een willekeurig ter dood ge
bracht schepsel.
Tal van zoogenaamde dieren
beschermers verdedigen hun voor
schriften op utiliteitsgrondenzij
plaatsen zich op het standpunt,
dat wie geen gevoel heeft voor het
lijden van redelooze wezens, ook
hard zal zijn jegens eigen natuur-
genootenom het laatste te voor
komen bestrijdt men het eerste.
Welke geheimzinnige macht is 't,
die de hen haar kiekens op zoo
treffende wijze doet verzorgen,
haar behagen doet vinden in een
eenzame opsluiting gedurende vele
weken, haar bij eenig dreigend
gevaar een moed ver boven haar
krachten doet ten toon spreiden
En zelfs bij veel lager georgani
seerde wezens komt iets dergelijks
voorer zijn visschen die een nest
bouwen en bewaken, uitsluitend
voor het behoud van de jongere
generatie, waarvan de oudere
geenerlei voordeel zal hebben. Wat
is dat
Wij maken ons van die vraag
af met het nietszeggend woord
ïinstinct". Verder gaat onze wijs
heid niet.
Wetenschappelijke moralisten
mogen uit maken of die onder
scheiding juist is; er is op het
gebied van het innerlijk leven,
vooral wanneer men wil trachten
door te dringen tot de bronnen,
zeer veel raadselachtigs en als wij
er een of ander wijsgeerig dogma
op weten toe te passen, dan mee-
nen wij de oplossing gevonden te
hebben. Het lijkt er niet naar.
Hoe komt het, dat zelfs bij zeer
jonge kinderen, op wie de invloed
der opvoeding nog weinig kan
hebben ingewerkt, groote verschil
len zijn waar te nemen wat betreft
zekere naangeboren" goedheid?
Dat die verschillen zich vertoonen
bij de kleinen in een gezin van
hetzelfde ouderenpaar en onder
ongeveer gelijke omstandigheden
opgroeiende? Met de erfelijkheids
theorie zal men dat wel ten naastebij
zoeken te verklaren en zoolang
wij niets beters weten, moeten
wij het er maar mede doen, al
lijkt het eenigszins op de staart
ster-explicatie van Piet of beter
nog. Laten wij met betrekkig tot
oorsprong en oorzaak de beschei
denheid in acht nemendaaren
tegen, met de verschijnselen, die
we wel kunnen opmerken, ons
voordeel doen.
Door »De Neutrale", vereeniging
voor Vrouwenkiesrecht is aan H. M.
de Koningin het volgend adres ge
zonden
Mevrouw
Ondergeteekenden, uitmakende het
Dagelijksch Bestuur en in dezen ver
tegenwoordigende «De Neutrale" ver
eeniging voor Vrouwenkierecht,
van oordeel, dat een eisch der
rechtvaardigheid is, dat naast het
actief mannenkiesrecbt zoo spoedig
mogelijk wordt ingevoerd het actief
vrouwenkiesrecht,
van oordeel, dat het in dezeo tijd,
nu het staatsbestuur, door de tijds
omstandigheden gedwongen, meer dan
ooit betreedt bet gebied van de huis
vrouw, als een eerste eisch moet
worden beschouwd, dat aan de vrouw
medezeggenschap wordt gegeven bij
het samenstellen van de vertegen
woordigende lichamen,
gezien hebbende, dat na de laatste
wijziging der grondwet vrouwenkies
recht kan worden ingevoerd per or
ganieke wet,
verzoekt Uwe Majesteit eerbiediglijk
te willen bewerkstelligen, dat in het
eerstvolgende regeeringsjaar een wets
voorstel wordt ingediend tot wijziging
der kieswet zoodanig, dat door die
wijziging actief vrouwenkiesrecht wordt
ingevoerd.
Met verschuldigde eerbied.
Namens ïDe Neutrale", Vereeniging
voor Vrouwenkiesrecht,
w.g. Nine Minnema, Pres. Amsterdam.
Helen Lako, Vice-Pres. Den Haag.
A. Molenaar-Abbesté le Secr.
Zaandam.
J. Paro, 2e Secr. Utrecht.
J. Bouman-de Jong, Penningen.
Zaandam.
Steenkolen uit Duitsohland.
De aanvoer van steenkolen en cokes
uit Duitscbland is thans voor onbe-
paalden tijd definitief geregeld. Voor-
loopig blijft de invoer bestendigd tot
één trein per dag, bestaande uit
ruim 50 wagons.
Prijzen van huisbrand.
Naar aanleiding vaD de publicaties
betreffende den aanvoer van Duitscbe
kolen heeft men ons gevraagd, of de
prijs van den huisbrand nu ook, ge
lijk ten vorigen jare berekend zal
worden naar dien van de uit bet
buitenland geleverde brandstof.
Dat is niet bet geval. De prijzen
van huisbrand zijn in den loop van
April 4918 voor bet tijdvak 1 Mei
191830 April 1919 gepubliceerd.
Zij zullen, onafhankelijk van den prijs
der buitenlandscbe kolen, worden ge
handhaafd. Wel heeft ook thans een
z.g. egalisatie van prijzen plaats, maar
deze geidt uitsluitend voor de industrie,
de spoorwegen en de gasfabrieken.
»H.bl."
Turf.
De heer Van Doorn beeft aan den
Minister van Landbouw de volgende
vragen gesteld
Waaraan is het toch te wiiten,
dat, terwijl in Nederland overvloed
van turf is, deze niet in voldoende
mate ter beschikking van particulieren
en nijverheid wordt gesteld?
Ligt de schuld bij de Kolendisiri-
butie? En, zoo ja, waarom werkt deze
de beschikbaarstelling vau turf tegen?
Ligt de scbuld bij de schipperij,
die weigert te vervoeren? En zoo ja,
acht de Minister dan niet de tijd
gekomen om vervoei plicht in te
voeren
Is de Minister voornemens zorg te
dragen, dat tegen den a.s. winter
voldoende hoeveelheid turf ter be
schikking wordt gesteld?
Uitvoer van Levensmiddelen.
Het Hbld. deelt mee, dat de builen
verwachting ongunstige ontwikkeling
der omstandigheden gedurende de
laatste maanden, wat de voedselvoor
ziening aaDgaat, de strooming in Re-
^E-CTI3L,LE3TOiT.
28)
Ware hij nog in 't land en op de
hoogte der omstandigheden geweest,
dan had Filip allicht de ware drijfveer
van Saartje's ommekeer en toenade
ring weten te doen ontdekken. De
omstandigheid dat het juist na den
dood van Filip's ouders was, dat zij
zich tot eene verzoening geneigd
toonde, zou het hem duidelijk ge
maakt hebben, dat de vei beterde
geldelijke positie van haar man, daar
mede in bet nauwste verband stond.
Redenen, waarom hij aan de oprecht
heid van hare begeerte tot hereeniging
zeer getwijfeld zou hebben.
Op den, met den advocaat overeen
gekomen dag, begaf Filip zich naar
Utrecht. De weduwe gaf een bewijs
van tact, door er voor te zorgen, niet
by de eerste ontmoeting tegenwoordig
te zijn.
Filip en Saartje waren zeer jong
toen zij trouwden, en daar er sedert
dien tijd geen groot aantal jaren ver
loopen was, waren beiden in den vollen
bloei der jeugd. Filips voorkomen was
niet minder gunstig dan voorheen, en
Saartje's schoonheid was zelfs, door
ontwikkeling der vormen, toegenomen.
De zinnen lieten dan ook niet na,
zoowel bij haar als bij hem, hun in
vloed te doen gelden.
De verzoening kwam tot stand.
Filip keerde niet alleen naar Amster
dam terug Saartje vergezelde hem.
Even na bun huwelijksreis, namen zij
bun intrek in een bótel.
Hare hereenigiDg met Filip was
weder een nieuwtje voor Saartje, zij
was dan ook aanvankelijk zeer goed
gestemd, en Filip moest erkennen,
dat haar humeur zich sedert hunne
scheiding verbeterd had. Hij instal
leerde zich nu voorgoed te Amsterdam,
en nu de tegenkanting van de zijde
zijns vaders, door zijn dood opgehou
den had, deelde hij zijne zusters mede,
voornemens te ziju, haar zijne vrouw
voor te stellen. Maar deze verzochten
bem eenparig, zich die moeite te
sparen. Hij had eene mésailliance willen
aangaan, dan moest bij er ook de
gevolgen van ondervinden. Hunne
ouders hadden de vrouw die hij aan
zich verbonden had, te veel beneden
hen geacht, om haar in hun gezin
te willen opnemen, en zij met niet
minder gevoel van eigenwaarde be
deeld, waren evenmin gezind, baar
als schoonzuster te erkennen.
Ook bij zqne bekenden leden zijne
pogingen schipbreuk, vooral ook daar
door, dat men het er voor hield, dat
eerst nu, na den dood van zijne ouders,
de band die hem aan Saartje verbond,
van onwettig in wettig was overge
gaan. Was er voor de voormalige
grieven, op financiëel gebied, geen
oorzaak meer, Saartjes eigenliefde was
ten- hoogste gekrenkt, door de teleur
stelling, bij voortduring voor de min
dere van baar man gehouden te
worden; teleurstelling die des te
grooter was, omdat hare moeder haar
verzekerd had, dat zijn vader alleen
de hinderpaal voor Filip was geweest,
om haar in zijn familie, en in zijn
maatschappelijken kring, te doen op-
Demen.
Nadat hij, ter wille van zijne moeder,
wier laatste levensdagen hij niet had
willen verbitteren, door baar opnieuw
te verlateb, zijne betrekking te Buenos-
Ayres opgegeven had, had hij wel
naar een nieuwen werkkring uitgezien,
maar was bij nog niet geslaagd, toen
zijn vader overleed. Na diens dood
was hij, volgens het tusschen den heer
van Hermelo en zijn associé bestaand
contract van vennootschap, bevoegd
in zijn plaats als lid der firma op te
treden. De heer van Ermelo had slechts
een deel van zijn vermogen in zijne
handelszaken. Het aandeel, dat Filip
in de beide nalatenschappen van zijne
ouders toebedeeld werd, was dan ook
voldoende, tot het storten van de ver*
eischte kapitaalsbijdrage.
Het karakter van Saartje bracht
niet mede, dat zij er genoegen mede
genomen zou hebben, op denzelfden
voet als voor baar trouwen als
gevangene, zoo als zij het noemde
bij moeder in huls te wonen. Het
huwelijk had baar geëmancipeerd en
door de toelage, die de weduwe van
Filip voor haar bedongen had, be
schouwde zij zich, ook op geldelijk
gebied van hare moeder onafhankelijk.
Zij bad dan ook tijdens baar verblijf
te Utrecht, weder met Roosje Stuk
en hare overige voormalige bekenden
omgegaan, en dezen naar publieke
vermakelijkheden als anderzins verge
zeld, zoodat zij den tijd, dien zij van
Filip gescheiden leefde, niet in stille
afzondering bad doorgebracht. Was
bet, dat zij werkelijk deugdzame grond
beginselen had, of wei, dal bet alleen
daaraan toe te schrijven was, dat de
weduwe Saffier zorgvuldig over haar
waakte, hoe het zij, verder dan licht
zinnigheid was baar gedrag Diet ge
gaan.
Het leven te Amsterdam, waar zij
minder vrij was in baar omgang met
anderen, die zich tot die met de Zomers
en hunne vrienden bepaalde, begon
baar eentonig te worden, toen het
nieuwtje van de tweede lune de miel
aan 't uitslijten ging. Langzamerhand
werd haar humeur weder onaange
naam en ofschoon Filip geen kosten
spaarde, om hare wenschen te gemoet
te komen, waren die wenscben niet
altijd met geld te voldoen.
(Wordt vervolgd.)
