Bel teen van
Kleedden
Plaatselijk Nieuws.
THE AFRICANSTOPPA&E Co.
Filiaal 2d S^MÜTRECET.
Colbertcostnnm
Demi-saison 9.50
gekleedcestoom 16—
Uniform 16.—
geeringskringen tegen elkeu uitvoer
van vee zeer beeft versterkt.
Men kan er dus zeker van zijn, dat
daartoe slecbts in geval van uiterste
noodzakelijkheid wordt overgegaan.
Men zal intusschen goed doen zich
vertrouwd te maken met bet denk
beeld, dat toch in ieder geval uitvoer
in eenigerlei vorm zal moeten plaats
hebben, wanneer de nieuwe Regeering
tenminste niet een algeheel isolement
als basis voor haar handelspolitiek
kiest.
Het Haagsch Gemengd Koor
nOnder Ons" eerevoorzitter de Com
missaris der Koningin in Zuid-Hol
land, organiseert in begin Mei
1919 groote Nationale zangwed
strijden voor zangvereenigingen.
Deze wedstrijden hebben plaats met
oftlcieelen stenn en om zeer hooge
geldprijzen, terwijl al reeds een zeer
groot waarborgkapitaal als garantie
bij een bank gedeponeerd is. De wed
strijden worden verdeeld in 10 af-
deelingen, waaronder voor 't eerst
op een Nationalen zangwedstrijd
een speciale division d'honneur.
Aardappelen.
Met de aardappeleudisiributie gaat
bet al heel mal: 'tis een janboel.
Waar Amsterdam, Rotterdam, Utrecht
Dordrecht Leiden en andere groote
plaatsen herhaaldelijk sukkelen mat
geringen aanvoer en dan vaak van
mindere qualiteit aardappelen, van
heinde en ver bijeengebracht, beeft
men in andere plaatsen een groot te
veel.
In Deventer b.v. heeft men, naar
De Tijd meldt, nu reeds weken ach
tereen 8 kilo aardappelen per persoon.
Hierbij komt, dat men een centrale
keuken heeft, door de gemeente ge
ëxploiteerd, welke keuken tweemaal
per dag warm eten verschaft, zonder
inlevering van aardappelenbons.
Hieruit volgt dus, dat het zelfs
mogelijk is 13 K.G. aardappelen per
persoon en per week te ontvangen,
de laatste 5 K.G. dan in gekookten
toestand.
Wat doen de menschon met dien
overvloed, zal men vragen Men maakt
er aardappelenmeel van en voert er
verder kleinbuisvee medehonden,
katten, konijnen en kippen.
Een enkele krulstaart zal er ook
wel z(jn portie van krijgen.
Dat de huiselijke fabricatie van
aardappelenmeel, dat tevens als stijfsel
gebruikt wordt, werkelijk grooten om
vang heeft aangenomen, kan men
bewijzen uit den drukken verkoop
gedurende de laatste weken van een
soort groote blikken raspen of rijven,
die bet eenige gereedschap der huis
moeders voor deze fabricatie uitmaken.
De winkels van huishoudelijke artikelen
waren dikwijls uitverkocht met dit
artikel, ofschoon zij er groote hoeveel
heden van hadden ingeslagen.
En dan te moeten lezen, dat het
rantsoen door den Minister, uit vrees
voor latere tekorten, is ingekrompen
van 5 op 4 K.G. per week
Nog fraaier staaltjes deelt de Veld
bode mede:
De gemeente Amby vroeg 5000 K.G.
aardappelen en kreeg viermaal zoo
veel Geleen vroeg per 10 dagen
20.000 K.G. en ontving 3maal
zooveel; Gulpen vroeg voor dezelfde
tijdsruimte 20.000 K.G. en ontving
105.000 K.G. en weigerde nog 40.000
K G. Itteren bestelde per 10 dagen
3000 K.G. en kreeg bijna zevenmaal
zooveel.
Het zou iets zijn om er een klucht
spel over te schrijven, als de gevolgen
van het wanbedrijf niet zoo treurig
waren.
Agenda van de openbare ver
gadering van den Raad der gemeente
Amersfoort op Dinsdag, 20 Aug. 1918,
des namiddags 2!4 uur.
Ingekomen stukken en mededee-
lingen.
1. Benoeming van een tijdelijk leer-
aar in de natuurkunde aan de Bur
geravondschool.
2. Benoeming van een tijdelijk leer-
aar in het lijnteekenen aan de Bur
geravondschool.
3. Benoeming van een tijdelijk leer-
aar in de oude talen aan het Gym
nasium.
4. Benoeming van een tijdelijk leer-
aar in de wiskunde aan het Gymnasium.
5. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het verleenen van
eervol ontslag aan den heer J. Visser
als lid der Commissie van Toezicht
op bet Middelbaar Onderwijs.
Benoeming van een lid der Com
missie van Toezicht op het Middel
baar Onderwijs.
7. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het verleenen van
eervol ontslag aan Mevr. Toxopeüs
Stoppendaal als lid der Commissie
van Toezicht op het Lager Onderwijs.
8. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot samenstelling eener
opgave ter benoeming van drie leden
van het College van Zetters.
9. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot wijziging der instruc
tie van den Sluiswachter aan bet
Kleine Spui.
10. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verbooging van het
uurloon voor brandwachtdiensten door
politie-agenten.
11. Vuorstel van Burgemeester en
Wethouderstotaankoopvan een schuur
met grond van W. J. Gei ritsen in
bet belang der Volkshuisvesting.
12. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot aankoop van een
complex huizen met erven aan de
Hellestraat en St. Jorisstraat van A.
van den Berg in het belang der Volks
huisvesting.
13. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot aankoop van een
bergplaats en woning met erven en
grond aan den Utrechtschenweg van
G. J. Sasbach.
14. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot aankoop van een strook
grond aan het Sint Janskerkhof van
B. H. Lensing.
15. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot aankoop van een
tweetal woningen aan de Hellestraat
van H. en A. Martens in het belang
der Volkshuisvesting.
16. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verhuur van een buis
met schuur en bouwland, gelegen aan
den Isseltschenweg, aan B. van den
Hagel.
17. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het in gebruik geven
van een gedeelte van het gebouw
»De Zaaier» aan den Concierge G.
van den Brink.
18. Missive van Burgemeester en
Wethouders inzake het verleenen van
toestemming aan de afd. Amersfoort
van den Jongelieden-Geheel-Ontbou-
ders-Bond tot het kampeeren op ge-
meeote-terrein.
19. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot oprichting eener
Stichting voor exploitatie van ge-
raeentewoningen.
20. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot bet verleenen van
een crediet, groot f 100, aan de Com
missie van onderzoek inzake Gemeente
lijken Woningbouw.
21. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om hen te machtigen
mede te werken tot de stichting van
een afdeeling Utrecht van de Ver-
eeniging van Nederlandscbe gemeenten
22. Advies van Burgemeester en
Wethouders op het verzoek van bet
Hoofdbestuur der vereeniging voor
Facultatieve Lijkverbranding tot stich
ting van een gemeentelijk crematorium.
23. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot bet verleenen van
subsidie aan de vereeniging van Gas-
tabrikanten.
24. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot herziening der voor
waarden, waaronder aan vereenigingen
en instellingen, werkzaam in het alge
meen belang, subsidien uit de Ge
meentekas worden verleend.
25. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot nadere bepaling van
het ingevolge art. 5 der verordening
houdende regelen aangaande het fonds
ter bestrijding van uitgaven voor
pensioenen ten behoeve van gemeente
ambtenaren, in gemeld fonds te
storten bedrag.
26. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om hen een crediet te
verleenen voor den bouw van een
4-stands-Urinoir aan den Zuidsingel
en voor bet verplaatsen van het daar
aanwezige Urinoir naar het plantsoen,
boek St. Andriesstraat.
27. Voorstel van Burgemeester en
•Wethouders tot het beschikbaar stel
len van f500, teneinde met bet
baggeren der haven te kunnen door
gaan.
28. Advies van Burgemeester en
Wethouders op het adres van H.
Voskuilen e.a. inzake rioleering der
Achter Bergstraat.
29. Advies van Burgemeester en
Wethouders op het schrijven van den
Ned. R K. Textielarbeidersbond
»St. Lambertus" en den Ned. Chr.
Textielarbeidersbond vUnita" inzake
steunregeling voor werklooze textiel
arbeiders.
30. Missive van Burgemeester en
Wethouders houdende mededeelirig
omtrent bet geven van verlof op
R.K. feestdagen.
31. Missive van Burgemeester en
Wethouders, houdende mededeeling
omtrent de regeling van het ver-
leeneu van melktoeslag.
32. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders inzake den bouw van
51 één-gezinswoningen aan den
Arnhemscben weg.
33. Wijziging van de begrooting
van het Levensmiddelenbedrijf, dienst
1918.
34. Wijzigingen van de Gem. be-
grooting, dienst 1918.
35. Voorstel van Burgemeester en
Wethouders betreiïende reclames
tegen den aanslag in het vergunnings
recht van O. G Coenen c. s.
36. Vaststelling van bet eerste en
tweede primitief kohier der Straat-
belasting, dienst 1918, het eerste en
tweede primitief kohier der Rioolbe
lasting, dienst 1918 en bet tweede
kohier der Hondenbelasting dienst
1918.
37. Reclames Straaibelasting, dienst
1917, Rioolbelasting, dienst 1917,
Schoolgelden, dienst 1917/1918.
is een spécialiteit waarvan
wij het igfjiiftpolie hebben.
Een twaalfjarige ondervinding,
een talrijk personeel gewénd
aan dit werk, benevens eenig
en gewaarborgd ipaferieel
stelt -Ons in staat vlug en
goedtybop te leveren.
Wij werden in de gelegenheid
gesteld de restauratie van onze Lieve
Vrouwe-toren, welke geschiedt onder
de voortreffelijke leiding van C. G.
Beltman, Directeur der O. W., te
bezichtigen, na eerst eenige inlichtin
gen te hebben ontvangen in de directie
keet op 't plein vóór den toren.
De herstellingen vóór 1900 waren
van geringen omvang.
In 1905 maakte de heer A. Mulder,
rijksarchitect voor monumenten de
opmerking, dat de toestand des torens
nauwkeuriger beschouwing vereischte.
De heer W. H. Kamp stelde in 1906
een onderzoek in, waarvan hij rapport
uitbracht.
Dit onderzoek, zonder steiger en met
een binocle geschiedende bewees, dat
de N.W. en Z.W. hoek bij den 2en
omloop in zeer desolaten toestand
verkeerden, en 't metselwerk was ver
gaan. Een 4-tal pijlers, waarop de
kroon rust, werd met ijzeren ankers
verzekerd. Enkelen bleken zelfs 40 c.M.
uit 't lood gezakt, ja, zelfs werd ge
constateerd, dat de spits tot op 't
gewelf was doorgezakt, zoodat 't mid
den der spits op 't sluitstuk daarvan
rustte.
Gevolg hier van was, dat de druk
van den bovenbouw zijdelings in
werkte, wat de uitbuiging voornoemd
tengevolge moest hebben.
Deze pijlers zjjn zeer slecht, 't met
selwerk (de Kern) is vergaande
ontmanteling van zandsteen is ver
weerd. Ze moeten dus stuk voor stuk
worden onderhanden genomen en suc
cessievelijk hersteld waarna de Kroon
omhoog moet gevoerd worden.
Bij 't onderzoek voorn, bleek ook,
dat de 2e en 3e omloop sterk waren
ingewaterd, wat ook met de pijlers
het geval was, waarvan de kern zoo
goed als geheel was verteerd.
Dit laatste euvel werd nog vergroot
door bet feit dat de bemanteling
zonder toevoeging van specie op leien
was gesteld, zoodat bet water vrij kon
binnendringen.
Dit eerste onderzoek was slechts
gebrekkig, wat ten sterkste bleek, toen
men aan 't werk toog.
Bij bet uitbreken van het metsel
werk onder den 2e omloop was b.v.
gerekend op 25 M' metselwerk, maar
bet liep op tot 8 M3 voor iederen hoek.
Bij een der pijlers zakte een deel der
kern weg, zoodat stutten moesten
worden aangebracht, om verdere ver
zakking te voorkomen.
Na deze voorziening begon men met
het horstel der pijlers.
Had men eerst gehoopt dezen bij
gedeelten door uitneming van eenige
stukken der zandsteenen ontmanteling
te vernieuwen, spoedig bleek, dat zij
geheel afgebroken moesten worden
en opnieuw opgebouwd. Het voordeel
hiervan is, dat een zuivere lijn wordt
verkregen. Vóór de vernieuwing der
pijlers moest echter de Kroon sterk
ondersteund wordenwaarvoor een
vloer werd gelegd van gewapend beton-
balken 90 c.M. hoog en 40 c.M. breed,
70 c.M. inlaag iedere balk met 4000
ijzeren bewapening. Ook dit eischte
weer een versterking, alvorens de gaten
in den voet der pijlers konden worden
ingehakt. Deze versterking bestaat uit
een houten ring, waarover een ijzeren
dito, op 2 plaatsen aangebracht, waar
van één met zware trekstangen, het
metselwerk bijeenhoudt.
De stutten boven vermeld beslaan
uit palen van 14191/, M. lengie.
De hoofdstutten buiten (6 palen) dra
gen 50.000 K.G. en de hoofdstut
binnen (12 palen) draagt 100.000 K.G.
terwijl de 4 sluiten voor de bogen
samen 120.000 K.G. draagkracht be
zitten, berekend op 5% windbelasting.
Deze cijfers zijn voldoende om te
bewijzen, dat het werk alle zorg en
nauwkeurigheid eischt, afgezien nog
van de vele verrassingen, welke zich
telkens kunnen voordoen. Voor met
den afbraak van een der pijlers te
beginnen, moest de zijdelingsche druk
worden opgevangen, waarvoor de 2
zware noodkettingen, bovenvermeld,
om de koppen der pijlers werden aan
gebracht.
Dat de werksteigers in verhouding
tot het werk stevig en deugdelijk zijn,
terwijl in alles voor de veiligheid dient
gezorgd te worden, is duidelijk.
Twee hijschinrichtingen, een van
den beganen grond tot den 2e omloop
en een (verplaatsbaar) van bier naar
bet werk brengen het materiaal aan
of voeren afbraak af.
Om het inwateren der vloeren te
voorkomen zijn deze waterdicht ge
maakt door een cementlaag met prufit
vermengd.
Zijn de pijlers gereed en de wins-
bergen in orde, dan wordt de spits
opgehaald, waarvoor een ijzeren boog
constructie is ontworpen.
Bij het opmetselen der nieuwe pijlers
is een z g. draineerstelsel in gebruik,
terwijl door ventilatie de verdamping
van bet water wordt bevorderd, zoo
dat men hierdoor bet kwaad van
inwateren hoopt te voorkomen.
Het aantal treden van den toren
tot den derden omloop bedraagt 348.
De kosten der reparatie worden door
Rijk en Gemeente gedragen, ieder voor
de helft. Van Rijkswege is verzocht
de uitvoering optedragen aan den
Rijksbouwmeester P. J. C. Cuijpers,
den nestor onzer bouwkundigen.
Na deze technische uiteenzetting
van het werk beklommen wij den
toren, daarbij begeleid door den heer
C. G. Beltman, Directeur der open
bare werken en den opzichter.
Aan de steigers gekomen en de
verschillende deelen van het werk,
bezichtigende wisten wij niet wat ge
noeg te bewonderen. Alles is even
nauwkeurig en juist opgezet en het
reeds afgewerkte gedeelte geeft reeds
een klein idee van hetgeen te zien
zal zijn als het geheele werk is af
geleverd.
De restauratie zal, naar ons werd
meegedeeld, waarschijnlijk in 1924/25
gereed zijn.
Door de Vereeniging tot Bevor
dering der Gezondheid in de Grafische
Vakken" zal op Zondag 18 Augustus
a.s. in verschillende plaatsen van ons
land, en zoo ook in deze gemeente,
een bloemendag worden georganiseerd,
waarvan de geheele opbrengst strekt
tot verpleging van tuberculose lijdende
typografen. Om eenig denkbeeld te
geven van den nuttigen arbeid door
deze vereeniging verricht, volge hier
enkele gegevens uit bet laatste jaar
verslag. Zoo werden aan verplegings-
en ondersteuningskosten in het af-
geloopen jaar uitgegeven in totaal
f4427.101/, waarvan 24 patiënten in
de verschillende sanatoria werdeo
verpleegd, tevens werden nog aan
verschillende patiënten bij de huis-
verpleging versterkende middelen,
kleeding, enz. verstrekt. Deze vereeni
ging heeft hare vertakkingen over alle
voorname plaatsen van Nederland,
zoodat oveial vandaan hare patiënten
genezing in de herstellingsoorden
zoeken. Door de groote uitgaven die
aan de verpleging van tuberculose
lijders verbonden zijn en de Vereeni
ging uit den aard der zaak slecbts
geringe inkomsten toevloeien, heeft
zij voortdurend rnet tekort aan mid
delen te kampen, in weerwil dat'alle
arbeid en geneeskundige controle
geheel belangeloos geschiedt. Om hierin
te voorzien wordt een beroep gedaan
op den weldadigheidszin van het
publiek, in den vorm van het te koop
aanbieden vaD een bloempje, waarvoor
bereids bij de gemeentelijke autori
teiten vergunning gevraagd en ver
kregen is. Door het koopen van een
bloempje doet elk een goed werk. In
de grafische vakken is de tuberculose
nog altijd de gevreesde ziekte, die
vele jonge menschen ten grave sleept.
Velen zijn er echter behouden kunnen
worden, dank zij den steun, welke
hen door de hierboven genoemde ver
eeniging verstrekt werd.
Bij de dezer dagen in Den Haag
gehouden examens slaagden o.a. de
navolgende stadgenootende heer
J. W. Riel voor Hoogduitsch L. O.
mej. W. J. Graansma voor schoon
schrijven; de heer J. C. Versluys voor
Franscb M.O. A.
Aan de adjudant-onderofficier
der cavalerie G. J. van Kuyk is Don
derdagochtend in het Kamp van Zeist,
alwaar hij gedurende de mobilisatie
is werkzaam geweest, de gouden me
daille voor 36-jarigen dienst uitge
reikt.
Het aantal diefstallen alhier wil
nog maar niet minderen.
Uit de woning eener weduwe werd
f lOO aan papieren geld gestolen ten
nadeele der H. IJ. S. M. zijn koperen
gewichten ontvreemd; drie rijwielen
weiden gegapt; een groote partij lijn
olie werd gestolen en tegen een 15-
jarige jongen werd proces-verbaal
opgemaakt wegens diefstal van hazel
noten.
Het Bestuur der Handelsdag-
school heeft deels wegens uitbreiding
van personeel, deels met het oog op
de bestaande vacatures, de volgende
voordrachten aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken ter goedkeuring
aangeboden
a. Duitsche taal en correspondentie:
Mej. Hélène de Beer, leerares M. O.
Duitsche taal en letterkunde te Am
sterdam
b. Idem: 1. H. van den Tol, leeraar
aan het Chr. Instituut lOranje Nassau"
te Rotterdam.
2. J. H. Penning, onderwijzer aan
een openbare M. U. L. O. school te
Amsterdam.
c. Wiskunde: I. H. Schooien, on
derwijzer aan de M. U. L. O. school
te Watergraafsmeer.
2 J. C. van der Lecq, onderwijzer
aan de Geref. M. U. L. O. school te
Amsterdam.
d. MachineschrijvenMevr. Meinesz-
van Santen, directrice der Pitman-
scbool alhier.
Morgen houdt de Utrechtsche
Provinciale Zwem bond zijn eersten
Provincialen Zwemdag te Amersfoort.
Het programma vermeldt: 100 M.
borstzwemmen, (kamp. U. P. Z. B.)
50 M. borstzwemmen voor aspiranten
50 M. borstzwemmen voor dames;
Estafette 5 X 40 M. wisselslag voor
heeren50 M. rugzwemmenEstafette
4 X 23 M. voor dames; popduiken;
schoonspriBgen en tot slot een polo
wedstrijd tusschen een Utrechtsch
provinciaal zevental eu een Amster-
damsch zevental.
Aan de zwemnummers kan alleen
deelgenomen worden door leden van
vereenigingen, aangesloten bij den
U..P. Z. B.
Gistermorgen omstreeks 9 uur
werden door brand een hooiberg en
een korenberg tan den landbouwer
D. van 't Klooster, wonende te Hoog
land, Langenoord bij de kerk, ver
nield. Waarschijnlijk is hier boosopzet
in 't spel; men zag u.l. bij 't uit
breken van den brand een jongen
zifch ijlings uit de voeten maken.
De brandweer, welke spoedig aan
wezig was, wist erger te voorkomen.
De inboedel was verzekerd bij de
onderlinge verzekering ter plaatse.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van het Han
delsinformatiebureau van Van der
Graaf Co 's Bureaux voor den Han
del zijn over de afgeloopen week,
eindigende 10 Aug., in Nederland
uitgesproken 20 faillissementen tegen
26 in dezelfde week van het vorige jaar.
