NIEUW!
Nieuws- en Advertentieblad
voor de Provincie Utrecht.
No. 12
Zaterdag 22 Maart 1910.
48e jaargang:
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
Plaatselijk Nieuws.
Amersfoortsche
ouran
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het gekeele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Vrijdag.
Tijdelijk slechts Zaterdags.
Uitgever O. J. SLOTHOUWER
BureauLaugestraat 77. Teiephooun. 09.
i OVERT ENTIRN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent.
Groote letters en vignetten u9hr plaatsruimte.
Aan het Nederlandsche Volk!
Wij mogen thans wel aannemen, dal de
vreeselijke wereldoorlog ten einde is ge
komen.
Ofschoon wij nog zorgvolle tijden zullen
moeten doormaken, en de gevolgen van
den oorlog zich nog lang zullen doen ge
voelen, zijn wij toch een gelukkiger tijdperk-
ingetreden, want allerwege kan de hand
aan het werk worden geslagen om op Ie
bouwen wat verwoest is en Ie herstellen
wat geleden heeft, en om nieuwe toestan
den te scheppen, waardoor voor alle landen,
voor alle natiën, ja feitelijk voor alle indi
viduen, een betere toekomst kan aanbreken.
Ons land heeft in den oorlog in'een
bijzonderen toestand verkeerd. Wij zijn niet
onmiddellijk in den oorlog betrokken ge
worden, en daardoor is ons Oode zij dank
onnoemelijk veel lijden, verwoesting van
menschenlevensen van landstreken,bespaard
gebleven.
Maar wel zal ook ons doel moeten, zijn
eene krachtige werkzaamheid om in ver
schillende richting op te bouwen zoowel
in ons eigen land als in samenwerking met
andere landende. strijd om het bestaan
zal na den vrede voor alle volken zwaar
der worden dan voorheen. In dien ideëelen
strijd moeten wij ons sterken, zoowel geeste
lijk door de bestudeering en de toepassing
van de wetenschap te bevorderen, als op
stoffelijke wijze door de zwakken te helpen
en de sterkeren bij staan, opdat wij door
uitbreiding van kennis de juiste middelen
kiezen om ons land vooruit te brengen.
Meer dan ooit zal er dus geld noodig
zijn om al die edele doeleinden nader te
komen, en daarbij mag niet alle zorg op
de schouders van den Staat geschoven
worden, omdat in menig opzicht van het
initiatief en de werkkracht van particulieren
betere resultaten te verwachten zijn. Het
heeft altijd tot roem van het Nederlandsche
Volk gestrekt, dat hel uit eigen beweging
zooveel tot stand heeft gebracht op weten
schappelijk geoied en in hulpverleening
aan zieken en aan economisch zwakken.
Allerwege in het land werden in de
laatste tijden uitingen vernomen, dat thans
een tijdstip bij uitstek is aangebroken om
tot een daad in die richting te komen.
Ondergeteekenden, meenende, dat ten
aanzien van deze zaak vooral eenheid van
uiting onder ons Volk betracht moei wor
den, gevoelen zich gedrongen om het ge-
heele Nederlandsche Volk op te roepen tot
medewerking aan een dergelijke daad, tot
het geven van een stoffelijk bewijs van
dankbaarheid, omdat ons land voor zoo
vele rampen is gespaard gebleven. Die gif
ten, naar ondergeteekenden hopen uit alle
deelen van ons volk bijeen te brengen,
zullen dan worden verzameld tót een groot
fonds, een Nationaal Vrcdes-fonds, dat voor
de komende tijden krachtig zal kunnen
medewerken aan de verheffing van de
nationale kracht in ons land op weten
schappelijk en maalschappelijk gebied.
Het werd niet juist geacht reeds bij
voorbaai de beslemming der bijeengebrachte
gelden voor één of enkele bepaalde doel
einden vasl te leggen, omdat in de heftig
bewogen tijden, waarin wij thans leven,
een goed doeleinde zoo licht door een beter
achterhaald kan worden, alsook omdat de
bestemming zich ten slotte eerst laat be
palen, nadat de omvang van de bijeenge
brachte gelden vastslaal.
De beslissing over de bestemming van
het fonds zal ter gelegenertijd worden
gelegd in handen van Hare Majesteit de
Koningin als Hoofd van den Staat, met
welke keuze Hare Majesteit zich zal willen
belasten.
Evenals het Algemeene Comité van de
ondergeteekenden is samengesteld uit alle
gezindten, Vertegenwoordigende alle deelen
onze Nederlandsche Maatschappij, zoo is
ook deze oproep gericht tot alle Neder
landers. Geeft allen, tot welke partij Gij
ook behoort, welke gezindheid Gij ook zijt
toegedaan, Uwe bijdragen, hetzij groot,
hetzij klein, opdat hel nationaal Vredes-
Fonds ten volle aan zijne bedoeling zal
beantwoorden om een nieuwe kracht te
worden tot bevordering van het geestelijk
en maalschappelijk welzijn van ons land.
Eere-Comité:
Jhr. Mr. Ch. J. M. Ruys de Beerenbrouck.
Jhr. Mr. Dr. H. A. van Karnebeek.
Mr. Th. Heemskerk.
Mr. S. de Vries Czn.
Jhr. G. A. A. Alting von Geusau.
W. Naudin ten Cate.
A. A. H. W. König.
H. A. van IJsselsteijn.
A. F. Idenburg.
Prof. Mr. P. J. M. Aalberse.
Dr. J. Th. de Visser.
Jhr. S. van Citters.
Mr. H. J. Dijckmeester.
Mr. P. A. V. baron Van Harinxma thoe
Slooten.
Mr. E. O. J. M. baron Van Hövell lot
Westerflier.
Mr. J. T. Linthorst Homan.
Mr. Dr. F. A. C. graaf Van Lijnden van
Sandenburg.
Mr. A. F. L. graaf Van Rechteren Limpurg
Almelo.
Jhr. Mr. Dr. A. Röell.
E. C. baron Sweerts de Landas Wyborgh.
Jhr. Mr. E. Tjarda van Starkenborgh
Stachauwer.
Mr. A. E. J. baron Van Voorst tot Voorsl.
Mr. Dr. \V. F. van Leeuwen.
J. J. G. baron Van Voorst tot Voorst.
Mr. D. Fock.
Jhr. Mr. W. H. de Savornin Lohman.
Mr. T. J. Noyon.
Mr. Th. Ph. baron Mackay.
W. F. Pop.
Dr. A. Kuyper.
Jhr. Mr. A. P. C. van Karnebeek.
Jhr. Mr. A. F. de Savornin Lohman.
Mr. P. W. A. Cort van der Linden.
Jhr. Dr. J. Loudon.
J. W. C. Tellegen.
Mr. A. R. Zimmerman.
Mr. J. A. N. Patijn.
joh. de Breuk.
Jhr. Mr. J. M. van Byma.
P. Dumon Tak.
Mr. J. P. Fockema Andreae.
Mr. A. J. A. A. baron Van Heemstra.
M. A. D. Jolles.
Mr. E. van Ketwich Verschuur.
Mr. F. J. van Lanschot.
Mr. L. B. J. van Oppen.
Mr. Dr. 1. A. van Royen.
Uitvoerend Comité:
Mr. G. Vissering, Voorzitter.
Prof. Dr. H. Bavinck.
J. Doqwes Jr.
J. Hudig.
Paul May.
J. W. Meijer.
J. Meijerink.
Jhr. J. D. Six.
J. W. Smit.
J. F. de Beaufort, Penningmeester.
Mr. L. F. A. M. van Ogtrop, Secretaris,
Rokin 127, Amslerdam.
Algemeen Comité:
C. J. K. van Aalst.
Prof. J. H. Aberson.
Ds. G. A. Alers, te Zwolle.
J. L. Ch. van Beetem.
J. F. de Beaufort, te Amsterdam.
Prof. J. F. van Bemmelen.
Mevr. J. Beukers—Van Ogtrop, Amsterdam.
G. L. Boer.
W. Th. de Booy.
C. E. J. de Bordes.
Mr. J. N. Bremmer.
J. Burger.
Mr. J. E. Claringbould.
A. de Clercq.
W. A. Coopman.
I Prof. P. A. Diepenhorst.
J. B. van Dijk.
Prof. J. W. Dijxhoorn.
S. P. van Eeghen, te Amsterdam.
G. J. Engelberls.
Mr. R. A. Fockema.
Mr. F. W. T. Furnée, te Amsterdam.
Mr. G. H. A. Grosheide Jr.
A. J. W. van der Grinten.
J. B. van Heutsz.
F. A. Hiller, te Middelburg.
W. Hioolen.
Prof. Dr. P. C. T. van der Hoeven.
Jhr. L. Huijdecopcr van Nigtevecht.
Prof. Dr. G. W. Kernkamp.
Dr. H. J. Kiewiet de Jonge.
frof. Dr. A. J. der Kinderen.
F. J. Kotfrie.
A. Kloosterman.
Ft. Koppel.
L. A. M. Kopperl.
A. G. Kröller, te 's Gravenhage.
K- Kruithof.
H. Ter Kuile Jzn.
Prof. Dr. K. Kuiper.
J. A. Laan Jr.
A. H. Ledeboer, te Almelo.
A. van Leusen.
D. Lijberse.
Mr. Dr. A. F. baron Van Lijnden, te Baarn.
Jhr. W. H. van Loon.
Prof. Dr. H. A. Lorentz, te Haarlem,
Jhr. Mr. H. Loudon, te Wassenaar.
Jhr. Mr. D. R. de Marees van Swinderen,
te Groningen.
Mr. W. A. Mees.
Jos. E. A. M. Meyring.
Mr. J. Millius, te Zeisl.
S. Van Milligen, te Amsterdam.
Jhr. Mr. L. A. S. j. De Milly van Heiden
Reinestein.
E. P. de Monchy Rz.
Mevrouw M. C. Muller-Lulofs te Utrecht.
A. S. Onderwijzer.
Mr. H. E. Oving.
I. van J. Van Palache,
Sam Parsser.
H. Pollema.
J. W. L. van der Putt.
J. Ratté.
Mevrouw C. Rehbock-Janssen, te Amsterdam.
Jhr. Mr. Fr. Van Rijckevorsel, te's Her
togenbosch.
J. van Rijzewijk, te Tilburg.
Jhr. Mr. G. L. M. H. Ruys de Beeren
brouck.
Msgr. L. J. H. A. Schrijnen.
R. Smagghe.
Prof. Dr. C. Snouck Hurgronje, te Leiden.
Mevrouw F. Steenberghe-Engeringh, te
Utrecht.
Mejuffrouw A. H. M. Thorbecke, te
's Gravenhage.
J. H. Vaas.
Mr. J. Verdam.
H. H. Viëtor, te Steenwijk.
L. F. J. M. baron van Voorst tot Voorst,
te Twello.
W. de Vries te Kampen.
Ds. A. D. Wempe, te Amsterdam.
Prof. J. J. Wester.
W. Westerman, te 's Gravenhage.
Msgr. H. van de Wetering.
Dr. C. J. Weyland, te Veere.
H. J. Wichers.
F. J. A. M. Wierdels.
Jhr. Mr. W. F. van der Wijck.
Mr. Dr. W. A. van Zijst.
Aan 't jaarverslag der Gezond
heids-commissie voor deze gemeente
over 1918 ontleenen wij het volgende:
De commissie onderging in hare
samenstelling geene verandering; de
heer G. A. L. Spelberg, aftredend,
werd opnieuw benoemd bij besluit
van den Comm. der Koningin dd. 19
Juni '18.
Leden zjjn volgens den rooster van
aftreding: Dr H. W. Scbieuder. voor
zitter, (1919), Mr. A. van Traa(1919),
F. M. van Veen (1920), W G. Klomp
(1921), C. Prins (1921), W. A van
den Bovenkamp (1922), G. A.L. Spel
berg (1923) en A. M. E. «les Tombe,
secretaris.
Het salaris van bode H. A. van
Zwieten werd van f 25 tot f 30 ver
hoogd.
In 1918 werden 15 vergaderingen
gehouden, waarvan één openbare en
2 buitengewone.
Verder geeft 't verslag een kort
overzicht van het Gezondheidscongres
op 6 en 7 Sept. alhier gehouden, van
de 16e conferentie dei Ned. Ver. voor
Volks- en Scboolbaden (Maastricht
24 Juni) en 't Woningcongres (Am
slerdam 11 en 12 Febr. 1918)
De rekening en verantwoording der
commissie over 1917 sloot met een
batig slot van f 168.17% terwijl de
begrooting voor '1918 f895 bedroeg
(bijdrage der gemeente f 429j.
Evenals elders bleef ook onze ge
meente niet gespaard van de z.g.
Spaansche Griep.
De Juli- epidemie verliep vrij gunstig,
in October was 't aantal patiënten
veel grooter. De sterfgevallen bedioe-
gen over JuliSeptember 3, over
October 19, absolute gevallen resp.
27 en 38 per 1000 inwonets, resp.
3.75 en 15 85.
Op 24 Oct. werden op advies der
Commissie door B. en W. de lagere
scholen gesloten.
Wat betreft de aangetasten aan
besmettelijke ziekten, ongerekend liet.
garnizoen, bedroeg 60, 1917 94. zijnde
pl.m. 2°/t op de bevolking van 28777
zielen. Het waren voor bet meeren-j
deel lijders aan diphteneen roodvonk
en betroffen in hoofdzaak kindeien en
jonge volwassenen.
Eén geval van vlek-typhus deed
zicb voor bij een militair, die waar
schijnlijk uit Uik deze ziekte, waar
hij met verlof bad vertoefd, had overge
bracht. Het geval was echter van geen
ernstigen aard en had geen verdeie
gevolgen.
Omtrent de Volkhuisvestingi ver
meldt 't verslag, dat de beeiscbenrte
woningnood m 't algemeen, doch
vooral die voor de arbeidende klasse
in 't bijzonder nog steeds van besten
digen aard is, toert wordt aan dien
nood meet en meer door nieuwbouw
tegemoet gekomen.
Verder laat het uitkomen, dal be
halve de reeds tot stand gekomen
woningen van de Vereeniging Volks
huisvesting Ha en die van de R.-K.
bouwvereeniging »St. Bonifacius«,
beide met rijksvoorscbotten als een
aanmerkelijke aanwinst mogen be
schouwd worden. Thans wordt deze
nieuwe bouw van gemeentewege ter
band genomen en kwam hiervooi in
aanmerking, een bouwplan van 398
arbeiderswoningen en 9 winkelhuizen
op terreinen gelegen aan de Arn-
bemscbe- en Woestijgerwegen. welke
nauwelijks gereed, meerendeels reeds
dadelijk betrokken zijn geworden, ter
wijl alsnog een complex dier in aan
bouw zijnde woningen, welke even
eens in gereedheid zal komen.
Onze gemeente meende bij dezen
woningbouw niet te mogen beiusten
en er kan met belangstelling worden
gewaagd van een opgezet nieuw bouw
ontwerp van de heeren Beltman en
Schulte Noidholt, betreffende een
voorgenomen bouwplan van 306 arbei
derswoningen en 8 winkelhuizen. op
terreinen gelpgen aan den Soesterweg
en Ouden Soesterweg.
Verder werd nog in een Buiten
gewone Vergadering 27 Dcc. 1918,
een door B. en W. om advies in onze
handen gesteld Bouwontwerp in be
handeling genomen.
Het betrof in deze een bouwplan van
de R. K. Bouwvereeniging St. Ansfridus
alhier betreffende den bouw van 116
woningen en 2 winkelhuizen in tiet
Bergkwartier, aangewezen voor Tuin
dorp.
Genoemde woningen zijn ontworpen
van een gelijk vormig type. afwisselende
in giootle; beneden twee en boven
drie kamers, vei der voos zien van
watei leiding electrnch licht, kelders
beriedengrorids en closetsteUel met
huurprijzen wisselende van f 3.60 tot
4 80.
Mei gemeld bouwplan kon de Com
missie zich véreeiiignn.
Het uitzicht weid irimiddels geopend,
dat dooi bet tol stand komen van nieuw
gebouwde woningen een gewenschie
opschuiving der allerarmsten naar
betere woningen zal geschieden, ook
in aanmeiking nemende, dat bij liet
vertrek weldra van Belgische gezinnen
meerdere woningen zullen vijkomen,
evenwel toert niet voldoende, om aan
den voorgewenden woningnood ie
gemoet te komen, in aanmerking
nemende, dat de in'eeste Belgen hun
intrek namen bij onze ingezetenen,
Het weer in gebruik laten riem-n
van onbewoonbaar verklaarde wonin
gen is als een gevolg van den be
stendigen woningnood met te keer en
geweest.
In het afgelooppn jaar werden door
de Gemeente weer verschillende per-
ceelen aangekociit in bet belang van
Volkshuisvesting, waarmee vooral werd
beoogd om geleidelijk te gei aken loi
verbetering van de bewoning onzer
binnenstad
Overeenkomstig ai t. 80 lerWoning-
wet weiden bij Koninklijk Besluit op
19 Juni aan onze Gemeente de vol
gende Rijksvoorschoiten toegekend:
le. ƒ63.200 60 voor het in gereed
brengen van den grond; 2e. 1.207 000
voor den bouw van 236 arbeiders
woningen, waaronder 7 winkelhuizen,
terwijl 3e op 3l Juli een verhoog t
voorschot werd verleend.
De gevallen van besmettelijke ziekten
door den Hoofdinspecteur van tin
Volksgezondheid aangegeven, waren
de navolgende:
44 diphterie, 13 roodvonk. 2
cerebro-spinaal meningitis en 1 febris
typhoïdea.
In het garnizoen32 diphterie, 44
roodvonk, 2 cerebro spinaal menin
gitis, 4 febris typhoidea, 1 typhus
exanthematicus.
Over het geheele jaar werlen aldus
geconstateerd 60 gevallen behoorende
tot de bevolking der gemeente en 83
gevallen in bovengenoemd garnizoen.
Met iiitzonrlertng van de patiënten