NIEUWE
Nieuws- en Advertentieblad
voor do Provincie Utrecht.
So. U
Zaterdag 18 October 1019.
48e jaargang.
VERSCHIJNT WOENSDAG EN ZATERDAG.
VERGETEN.
BINNENLAND.
Amersfoortsche Courant.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden 1.
Franco per post door het geheele Rijk 1.15.
Afzonderlijke Nummers 5 Cent.
ingezonden stukken in te zenden uiterlijk Vrijdag.
Tijdelijk slechts Zaterdags.
Uitgever G. J. SLOTHOUWER
Bureau: Langestraat 77. Telephoonn. 00.
AD VERTENTIËN:
Van 16 regels 0.90; iedere reg9l meer 15 Cent.
Grroote letters en vignetten aaar plaatsrnimte.
Vergeten 16 een zedelijke kwaal,
die men heden meer dan ooit aan
treft. De herinnering gaat verloren
in het «ewoel van ons koortsachtig
maatschappelijk leven. De geest
der eeuw drijft ons voort, wij
hebben haast en doordat wij on
ophoudelijk versche indrukken ont
vangen, die de vroegere verdringen,
beleven wij zooveel, dat ons ge
heugen en vooral ons hart te klein
blijken te zijn om onze lotgevallen
en ondervindingen te bewaren. Wij
leven niet kalm genoeg om rustig
neer te zitten en de bladen op te
slaan van het boek onzer herinne
ringen.
Do mensch heeft, in zijn eerste
levensjaren, eigenlijk noch een ver
leden noch een toekomst. De kin
deren leven geheel in het nnu« en
evenmin als zij vragen, wat in den
schoot der toekomst verborgen ligt.
of zich van die toekomst voor
stellingen maken, bekommeren zij
zich over hetgeen voorbijgegaan
is. Een kind vergeet zijn leed, zijn
belofte, zijn blijdschap, zijn vrien
den. Van hem zegt men terecht:
ïUit het oog, uit het hart«.
Later, als het kind jongeling ge
worden is, dan erlangt de toekomst
een plaats in zijn ziel, niet zelden
boven het tegenwoordige. In zijn
jongelingsjaren is de mensch ver
vuld van de liefelijke illusies, die
de verbeelding hem voor de oogen
toovert; hij leeft behalve van het
nu, van de hoop, die krachtig is
en rijk; maar de herinnering is
zwak en arm.
Is de mensch echter tot volle
ontwikkeling gekomen, dan moeten
zijn hart en zijn gedachten èn het
nu èn het morgen èn h^t gisteren
omvatten. Dan is hij niet te ver
ontschuldigen, als hij in kinder
achtige speelschheid om hetgeen
voor oogen is, de toekomst en het
verleden vergeet. Als hij gelijk de
jeugdige van jaren alleen het oog
slaat op wat vandaag geschiedt en
wat de toekomst brengen zal kan
er geen sprake zijn van voltooiing
van zijn zedelijke opvoeding. Dan
is het een plicht hem te doen weten,
dat ook in een zedelijk opzicht het
tegenwoordige en het toekomende
de vruchten zijn van het verledene.
Zoo natuurlijk wij het vinden, dat
de jongeling bezieling put uit de
verwachtingen, die hij zich voor
spiegelt. zoo droevig doet het ons
aan, als wij een mensch zien, die
zich evenzoo door zijn illusies laat
begoochelenhij toont door de
ervaring niet wijzer geworden te
zijn Het verleden is de leermeester
van de toekomst. Zou deze ons
wijzer, edeler, krachtiger zien,
indien wij niet door onze ervaringen
en lotgevallen, door onze misslagen
en afdwalingen hadden geleerd?
Is de school des levens niet hard
genoeg, dat wij de ingescherpte
lessen vergeten en er ons voordeel
niet mee doen zouden? Tusschen
het onthouden van de lessen en
de herinnering aan den leermeester
is slechts één schrede. Wie aan
het verleden nimmer of weinig
denkt, hij zal ook weinig van de
lessen van het verleden verstaan
en in zijn hart bewaard hebben
Hoe vergeetachtig wij ook zijn,
er komen oogenblikken, dat de
geest der herinnering ons aangrijpt
en ons dwingt neer te zitten aan
de zijde van onzen weg en te
overpeinzen, wat er over ons hoofd
en door ons hart ging. Hoe ge
heimzinnig kunnen soms in een
uur van eenzaamheid gebeurte
nissen en menschen uit ons ver
vlogen leven ons voor den gepst
komen! In zulke uren hebben wij
spijt, dat wij zooveel vergaten, dat
wij te weinig de lessen der ervaring
onthielden, omdat wij ons te veel
lieten innemen door de vragen en
eischen van het nu, van het snel-
vervliegende oogenblik van het
heden.
Onweersprekelijk is het, dat de
dingen van de toekomst en van
het tegenwoordige een eerste plaats
in ons hart behooren in te nemen.
Het heden heeft aanspraak op onze
kracht, de toekomst op onze zorg.
Wij moeten dikwijls kunnen ver
geten. Maar wee ons, zoo er van
de herinnering geen kracht uitgaat,
die meewerkt om ons tot onze
taak bekwaam te maken. Zoo wij
het leven ernstig opvatten, moeten
wij ons herinneren, wat geschied,
wat beleefd, wat gedaan is. Ieder
zal op zijn tijd ondervinden, dat
de overpeinzing van het verledene
zijn moed niet behoeft te ver
slappen. Met het oog op de karakter
trekken van ons geslacht is er
meer reden om op te wekken tot
gedenken dan tot vergeten.
De Koningin naar Indiè?
Men seint uit Weltevreden, dd. 10
October
Het aantal adhaesiebetuigingen aan
bet adres inzake een bezoek van de
Koningin aan Indië, heeft reeds het
raillioen overschreden.
I Roggebrood zonder bon.
De Minister van Landbouw beeft
j bepaald dat ook roggebrood mits ge
merkt V. van andere dan Regeerings-
grondstoffen gebakken en zonder
inneming van bons verkocht kan
worden.
Kolen uit Duitecbland I
Er zullen opnieuw twee tiemen met
steenkool per dag méér uit Duiiscb-
land komende maandelijkscbe aan
voer stijgt daardoor tot nagenoeg
170 000 ton. De verkeersverwarring
in Duitscbland is ook nu weer oor
zaak, dat er meer kolen komen.
»Hbl.c
Onze suikerproductiet
De opbrengst der suikerbieten valt
in den Haarleromermeerpolder nogal
tegen, er wordt gerooid van 20.000
tot 30.000 kilo per hectare gemiddeld
alzoo 25.000 kilo, wat beneden een
middelmatig gewas is.
Echter maakt de prijs veel goed 1
De landbouwers krijgen dit jaar voor
hun beetwortelen een prijs als nimmer
tevoren. Hiertegenover staat echter,
dat ook de bedrijfs-onkosten ongekend
hoog zijn.
De verzending van bieten per groot
schip ligt in oostelijk Groningen
zoo goed als stil. De schippers willen
niet vervoeren voor de vrachtprijzen,
die suikerfabrikauten bieden. Het
vervoer zal nu geschieden per spoor.
Aan de Friesch-Groningsche suiker-
fakriek zijn reeds 100 spoorwaggons
toegezegd. #N. v. d. D."
Boter en kaas naar Belgié!
Naar aanleiding van de loopeode
geruchten over de levering van groote
boeveelheid kaas en boter aan België,
heeft de «Goudsche Cl.® zicb om
inlichtingen tot de N. V. Kaashandel-
Maatschappij »Gouda« gewend.
De directie der maatschappij ver
klaarde dat zij met de Belgische re
geering heeft gecontracteerd voor de
levering van ander balf raillioen KG.
kaas en een groote partij boter. Het
kwantum kaas wordt geleverd uil de
voor export vrijgegeven 60 'It van den
aanwezigen voorraad.
De Nederl. Regeering slaat geheel
buiten deze overeenkomst.
Een zorgwekkende toestand
De Nationale Woningraad beeft in
een adres aan de Tweede Kamer zijn
bezorgdheid over den woningtoestand
bier te lande kenbaar gemaakt!
Nog steeds neemt het woningte
kort, niet tegenstaande den onder
nomen bouw, toe; de prijzen der
materialen toonen geen neiging tot
dalen.
Hoe nijpend de nood is, blijkt wel
licht bet sprekendst uit het feit, dat
te Amsterdam meer, te Rotterdam
iets minder dan de helft der jong
gehuwden bun intrek bij anderen
nemen.
Volgens de huidige begrippen meent
men, dat de welvaartsgoederen ver
meerderen om bet verboogen der geld-
inkomens. Bij een slechten oogst had
men voor inkomsten-vermeerdering
gepleit want als men maar geld beeft,
dan kan, zoo denkt men, ieder zóó
veel koopen als bij maar wil, alsof
de vruchtboomen ziob storen aan
tractements- of loorisverhoogiog
Maar, helaas, schoenen, locomotieven
en huizen groeien niet aan de boomen
deze komen alleen te voorscbijn door
medewerking van een nieuwe, boven
de natuur uitgaande orde, die van
den arbeid.
En aan het begin van den oudeD
wijzen Bijbel staat het gebod van
den arbeid als een vloek voor den
natuui lijken mensch, die traag is.
Maar elke vloek, door God gesteld,
bergt den zegen in zich. De ijzeren
noodzakelijkheid, dat de menscbheid
niet zonder meer van het naakte na
tuurproduct1 kan leven is de zweep
slag, waardoor zij voortgedreven
wordt naar hooger bestaan."
Waarom alles zoo duur is.
Men leest onder den titel «Periculum
in Mora" in »St. Cbristoffel"
Dat de hooge loonen den levens
standaard eenigszins verhoogeD, is vrij
zeker, vast staat echter, dat de hooge
loonen niet alleen, doch slechts voor
een gering deel de oorzaak zijn der
duurte. Veel meer dragen daartoe bij
de ongehoorde winsten, die er in
menige onderneming gemaakt of ge
nomen worden.
Als men ziet, dat b.v, in de bruin
koolindustrie iemand in enkele jaren
van eenvoudig burger multi-millionair
kan worden, dan vraagt men zicb af,
waarvoor is betfioodig, dat de kolen-
prijzen nog steeds zoo boog blijven.
Als men ziet, dat verschillende
groote scheepvaartmaatschappijen in
een paar jaren tijds naast een volledige
afscbrijviog van bet gebeele bedrijfs
kapitaal nog vrij beteekenende win
sten uitkeeren, dan vraagt men zicb
terecht af waarvoor moeten die vracht
prijzen nog zoo boog blijven.
Als men ziet, dat enkele suiker
ondernemingen een dividend verwach
ten van 100 pCt. en bet volgende jaar
nog meer voorspellen, dan vraagt men
niet weinig ontstemd, waarom dien
prijs nu Dog weer booger toe te laten.
Als men ziet, dat onderscheidene
tabaks- en sigarenfabrieken van 30
tot 50 pCt. dividend uitkeerden, dan
rijst alweer de vraag, waartoe die
dure sigaren- en tabaksprijzen.
Als men weet dat de Bataafscbe
Petroleummaatscbappij nog maar een
kleintje onder de zusters, één winstje
maakte van ruim 90 millioen gulden,
dan zal 't menigeen zeker bevreemden,
dat de petroleum weer met een cent
per liter of wel 5 pCt. wordt ver
hoogd, vanwege de duurte van alles,
ziet u.
Als men ziet dat de ijzer en staal-
prijzen weer »ueiging" bebben om te
stijgen, vanwege de groote vraag
dan zal men zeker groote oogen op
zetten, als men verneemt, dat een der
grootste huizen in dat artikel, de firma
Stokvis Co. Lmt. in 1918 op een
bedrijfskapitaal van 9.300.000 een
dividend konden uitkeeren van 116 pCt.
Als men verneemt, dat de katoen-
prijzen weer omhoog zijn gegaan, ook
vanwege de booge loonen en vrachten
en dat van goedkooper woiden voorals
nog geen sprake kan zijn, dan zal het
evenzeer bevreemden, als men ver-
neemi, dat de winsten van diverse
katoenmagnaten in Twente in vier
jareD tijds van 125.000 tot 725.000
en van 185.000 tot 093.000 gulden
zijn opgeklommen, alles dank zij de
booge loonen en de dure vrachtprijzen.
Zoo zouden we door kunnen gaan,
maar waartoe meer? Dit bet biei
aangehaalde blijkt ondubbelzinnig, dat
de duurte van den huldigen tijd niet
tot oorzaak beeft de hooge loonen,
maar dat de oorzaak is de schromelijke
winsthonger der grootindustrieelen en
des groothandels.
Wordt aan dien gouddorst geen
paal en perk gesteld of wordt het niet
ingeperkt en belemmerd, dooi op even
grootsche wijze de onredelijke kapuaal-
winsten te belasten, dan zullen op den
duur zelfs de beste burgerwachten
bezwijken voor de tragische werkelijk
heid.
In verschillende landen, o.a. in
Amerika, Engeland en Frankrijk, be
gint men van regeeringswege in te
grijpen door paal en perk te stellen
aan den demoraliseerenden invloed
der uitbuiters. Het is te bopen, dat
men ook in ons land niet wacbt tot
het te laat is.
Het duurteprobleem
aLuystervinck" van de »Haagsche
Post boorde aao de Beurs zeggen,
dat de HollandAmeiika-Lijn in
1919 minstens 200 pCt. netto op haar
kapitaal zal verdieneodat ook de
winsten der Indische Lijnen een on
gelooflijke hoogte zullen bereiken,
vooral nu deze bet hebben aange
durfd de passage-prijzen weder te
verhoogen; dat ondertusschen onze
scheepvaart maatschappijen O W.-ers
in den allereigsteü zin van h«t woord
blijven, omdat niet alleen de tien
tallen millioeneo te hooge vrachten
rechtstreeks uit den zak van bet
publiek komen, maar ook en vooral
omdat deze woekerwinsten, met de
cumultatieve opcenten, diedetusschen-
bandel en de industrie er op leggen
het publiek op een cijfer komen te
staan omtrent welks hoogte bet
moeielijk is zicb eeu idee te vormen.
Hij concludeert, dat in deze richting
tot op aanmerkelijke hoogte de ver
klaring is te zoeken van het duurte-
problnem.
De nieuwe posttarieven die 1 Novem
ber worden ingevoerd zijn in hoofd
zaak als volgt
Het port der brieven wordt bij
vooruitbetaling voor elke brietkaarl 5
cent;
voor eiken anderen brief:
van een gewicht van niet meer dan
20 gram 71/, cent;
boven 20 tot en met 100 gram, 10
cent;
boven 100 tot en met 200 gram,
18 cent
boven 200 tot en met 1000 gram
20 cent.
en voorts voor elk meerder ge
wicht van 1000 gram, of gedeelte van
1000 gram 5 cent daarboven;
voor de z.g stadsbrieven wordt bet
port 5 cent
Voor drukwerk wordt het port tot
en met 500 gram l1/, cent per 50 gr.
of gedeelte daarvanboven 500 gram
tot en met 1000 gram 20 cent en
voorts voor elk meeider gewicht van
1000 giam of gedeelte daarvan 5 ci.
daaiboven.
Vermelden we nog, dal fi ankeermg
hij abonnement vooi andere gedrukte
stukken dan nieuwsbladen mogelijk
werd gemaakt.
