fy^dweishevzietiiHfy. BinHCHtandsck Ouzvzickt. BuitetiiancUtU Ovcvzickt. Cen iaaUU gedachte.... De Tweede Kamer houdt zich op het oogenblik bezig met de behandeling van het regeerings- voorstel tot herziening van de Nederlandsche grondwet, en in dit verband is het wellicht niet ongewenscht iets over grondwet ten in het algemeen en de Neder landsche grondwet in het bijzon der onder de aandacht van den lezer te brengen. De inhoud van de meeste grond wetten bestaat uit een samenvat ting van de algemeene regels der staatsinrichting, voorafgegaan door of vermengd met zooge naamde grondrechten. En 't zijn deze grondrechten, die bijna im mer het voorwerp waren van hef- tigen strijd. Zij moesten altijd veroverd worden door opkomende klassen, die naar meer vrijheid streefden. Men zou dit kunnen bewijzen met tallooze voorbeel den uit de wereldgeschiedenis. Vrijheden en rechten worden zel den van boven af ren geschenke gegeven. Natuurlijk bestaan er ook op deze regel uitzondering; er zijn inderdaad grondwetten, waarvan men kan zeggen, dat zij van boven af geschonken en niet van onder op door strijd (die in tegenstelling b.v. met de Fran- sche revolutie niet immer met de wapens behoeft te worden uitge vochten) zijn verworven. Maar 't eigenaardige van dergelijke grond wetten is, dat zoo zij al eenige grondrechten bevatten het systeem meestal uitsloot, dat zij werkelijke waarde kregen. Om 'n voorbeeld van zoo'n grondwet te vinden behoeft men niet eens diep^in de geschiedenis door te dringen. Men kijke maar eens naar de nieuwe Russische grond wet. Die houdt inderdaad 'n aan tal grondrechten in, maar wie wil beweren, dat deze ook worden na geleefd? En wat heeft men ten slotte aan een geheim stemrecht, indien er toch slechts op één par tij mag worden gestemd? Waar uit al weer volgt, dat alleen de- geen, die voor zijn vrijheid vecht, grondrechten verkrijgt. En hij moet ten deze steeds dilligent blijven, anders worden hem zijn rechten ontnomen. Men zie maar eens naar Duitschland, waar in 1933 tegen den wil van partijen met verslapte democratische prin cipes, vrijheid en volksrechten zonder eenig verzet werden weg geschoven. En in Oostenrijk was het al niet anders. Slechts in Spanje liepen de democraten te wapen en men kan het slechts zonde en jammer vinden, dat een groot deel van deze Spaansche democraten onder de ellende van den burgeroorlog" steeds meer in communistisch vaarwater dreigt te geraken. Men moet zich dit alles goed realiseeren, indien men zich een oordeel over een grondwetsher ziening wil vormen. Geeft nu de nieuwe grondwetsherziening aan het Nederlandsche volk nieuwe rechten, of tast het bestaande grondrechten aan? Van de mees te voorgestelde wijzigingen kan men eigenlijk nog het een nog 't ander zeggen. Met een werkelijke aantasting van de grondrechten kan men bij het vrijheidslievende Nederlandsche volk ook niet wel aankomen. De regeering heeft dit moeten ondervinden ten aanzien van het voorstel van de Staats commissie om de drukpersvrijheid aan banden te leggen. In de Staatscommissie was er 'n meer derheid voor dit voorstel, maar de regeering kon het onmogelijk overnemen, zoo fel was het pro test, dat zoowel van rechts als van links tegen een schending van onze grondrechten oplaaide. De eenige aantasting van grond rechten in de voorgestelde grond wetsherziening zou men dan ook misschien kunnen zien in de mo gelijkheid tot vervallenverklaring van revolutionaire volksvertegen woordigers. De communist de Vis4 ser noemde dit een reactie in den slechten zin van het woord, maar minister De Wilde repliceerde hierop, dat het veeleer een reac tie was tegen de dreigende ver wording van ons parlementaire stelsel. Er zit veel waars in de opvatting Wan den minister, maar anderzijds kan men niet ontken nen, dat er in een dergelijke wij ziging groote gevaren kunnen schuilen. Wat men wil, is dat le den van Staten Generaal, Pro vinciale Staten en gemeentera den bij 2/3 meerderheidsbesluit dier colleges van hun lidmaat schap vervallen worden verklaard wanneer zij een „streven tot uit drukking brengen, gericht op ver andering van de bestaande rechts orde met toepassing of bevorde ring van onwettige middelen". Tot behoud van de democratie lijkt deze wijziging inderdaad zeer mooi, maar vergeten mag niet worden, dat een dergelijke wijzi ging buitengewoon verstrekkend kan worden, indien men maar tijd genoeg heeft. Royeert men eerst tien leden, dan blijven er nog maar 90 over en onder 90 leden is 2/3 meerderheid weer spoediger bereikt voor het vol gende royement. In groote lijnen kan men het dan ook eens zijn, met de woor den van minister De Wilde, dat onze grondwet geen fundamen- teele herziening van noode heeft, daar zij zeer wel in harmonie is met de gevoelens van de over- groote meerderheid van ons volk. Het wintert! Felle koude m geheel Nederland. Storm over West- en Zuidwest-Euro pa Talrijke schepen in nood, „Jonge Jacobus" vergaan. Tyrol neemt afscheid van Koningin Wilhelmina. Vice-admiraal De Graaff weigert de hem aange boden functie. Minister Sand- ler naar Nederland? Bijeen roeping van een suikerconfe rentie te Londen. De Grond wetsherziening in de Tweede Kamer. De verwachting van De Bilt in het vorige overzicht gemeld dat een periode van strenge vorst haar intrede zou doen, is bewaar- .Werkverschaffing door sneeuwval: De sneeuwruimers aan het werk, heid geworden. Na de felle sneeuwjachten van Maandag en Dinsdag, welke vooral in de noor delijke provincies velerlei obsta- cles op allerlei gebied vormden, is het zóó hard gaan vriezen, dat in enkele dagen tijds sloten en kanalen, vijvers en plassen met een laag ijs bedekt zijn. Indien Moeder Vorst haar goede humeur behoudt, kan men er zeker van zyn dat men over enkele dagen in geheel Nederland kan schaat senrijden. Tegelijk met het vries weer is echter een felle Oosten wind opgestoken, welke een ver blijf in de open lucht alles be halve aangenaam maakt. De wind is zóó doordringend en zóó ijzig koud, dat daar maar weinig te gen bestand is. Ongetwijfeld is deze factor de onaangename zijde van de wintervreugd. Niet alleen in ons land, maar ook in andere banden en boven de zeeën waait een wind, welke een gevaarlijk element voor de scheepvaart inhoudt. Vooral in de nabijheid der Portugeesche kust schijnt een ware storm te waaien die het water huizenhoog opjaagt en de rompen der schepen onop houdelijk beukt. Verschillende schepen, waaronder het Neder landsche schip „Jonge Jacobus", zijn daarvan reeds het slachtof fer geworden. Het schip liep zoo danige averij op, dat het is ge zonken. Aanvankelijk meende men, dat de opvarenden gered waren door de bemanning van de „Achilles" van de K.N.S.M.", zulks naar aanleiding van eenige tele grammen dienaangaande. Later is helaas gebleken, dat hiervan geen sprake is. De gansche be manning, uit 23 koppen bestaan de, waaronder 10 Nederlanders, is verdronken. Wederom 'n zwaar verlies voor de Nederlandsche scheepvaart. Talrijke andere schepen, zoo wel Nederlandsche als buiten- landsche, verkeeren in ernstige moeilijkheden. Overal vangt men S.O.S.seinen op, en de sleepboo- ten vertrekken her- en derwaarts om de zich in nood bevindende schepen te assisteeren. Wij schreven reeds, dat ook in andere landen dan Nederland 'n doordringende Oostenwind is op gestoken. Of dit eveneens het ge val is in Oostenrijk en in Polen, Wften wij niet, doch wel is ons bekend, dat de winter daar dit jaar zeer streng is. Toch schijnt dit geen beletsel te vormen voor H.M. de Koningin, in Oostenrijk, en H.K.H. Prinses Juliana en Z. K.H. Prins Bernhard in Polen, om hun verblijf aldaar op te ge ven. Integendeel, zij schijnen slechts noode van de heerlijke wintersportoorden te kunnen scheiden. Nog steeds blijft het jonge paar Krynica trouw, ter wijl H.M. de Koningin Igls heeft verlaten om zich naar het niet minder schitterende Zeil am See te begeven, Oostenrijks meest ge liefde wintersportoord. Ter gele genheid van het vertrek van H. M. heeft de Tyroolsche jeugd Haar een verrassing bereid, wel ke werkelijk grootsch te noemen is. Op den avond voor het ver trek is er op 2000 m. hoogte een vreugdevuur ontstoken, dat een geweldige, gekroonde W. te zien gaf. De pooten van die W. moe ten wel elk 100 m. lang zijn ge weest! Op deze wijze heeft Tyrol de Koningin der Nederlanden ont haald. Dit gebaar zal door Haar evenals door een zeer groot deel van het Nederlandsche volk bui tengewoon op prijs worden ge steld, en niet nalaten, de harte lijke vriendschapsbetrekkingen, welke er toch reeds tusschen Oos tenrijk en Nederland bestaan, te versterken. De winter en zijn gevolgen zou ons bijna doen vergeten, dat er ook nog andere gebeurtenissen zijn, die recht hebben op een plaatsje in dit beknopte overzicht en welke kunnen worden samen gevat onder het hoofd „politiek". Inderdaad hebben zich geduren de de laatste dagen in Nederland politieke feiten voorgedaan, die van het allergrootste belang zijn. Allereerst is daar de benoe ming van Vice-Admiraal De Graaff tot Hooge Commissaris v. Dantzig. Nadat de Raad van den Volkenbond zijn goedkeuring aan deze benoeming had gehecht, stond het voor niet-ingewijde kringen vast, dat de heer De Graaff de hooge functie zou aan vaarden. Dezer dagen heeft hij echter medegedeeld het ambt niet te willen aamiemen. Welke be weegredenen hem tot deze wei gering hebben geleid, heeft Vice- Admiraal De Graaff niet mede gedeeld. Misschien heeft hem hierbij de zeer moeilijke taak van den vorigen Hoogen Commissaris, Lester, voor oogen gestaan Na het bezoek van de ministers Deckers en Gelissen aan Noorwe gen en Zweden, behoort 't geens zins tot de onmogelijkheden, dat binnenkort Minister Sandler van Zweden een bezoek aan ons land zal brengen. De aanleiding van dit bezoek zou zijn het initiatief van Dr. Colijn, en een bespreking tusschen de beide ministers over een herleving van de conventie van Oslo zou op het programma staan. In hoeverre deze geruch ten op waarheid berusten, kun nen wij uiteraard niet mededee- len, ('och een en ander toont aan dat het plan van Dr. Colijn niet als een luchtkasteel moet worden beschouwd, maar wel degelijk als een hecht fundament voor de uitbreiding der handelsbetrek kingen tusschen die landen, wel ke daartoe inderdaad bereid zijn. Tenslotte zij nog vermeld, dat het Nederlandsche voetbalelftal Zondag te Düsseldorf, spelend met drie invallers tegen het ster ke Duitsche elftal, een gelijk spel 22 heeft weten te bewerkstel ligen, en daarmede het aantal uitwedstrijden, waarin Oranje ongeslagen bleef, tot 12 heeft we ten op te voeren. Studiecommissie voor 't vraag stuk der grondstoffen. De Rus sische tragedie. Opmerkelijk hoofdartikel van de „Times". De verdragen van Frankrijken Tsjecho-Slowakije met Rusland zouden een beletsel vormen voor een nieuw Europeesch concert. De rede van Hitier. De Japan- sohe crisis. De Volkenbondsraad heeft, na dat de kwesties Alexandrette en Danzig (men zoekt na het be danken van den heer De Graaff nog steeds naar een Hooge Com missaris voor de Vrije Stad) tot aller tevredenheid zijn opgelost, weinig belangrijk werk meer te doen gehad. Als eenig interessant punt stond nog op de agenda de benoeming van de studiecommis sie voor het vraagstuk der grond stoffen. De raadsrapporteur in deze aangelegenheid, de Poolsche minister van Buitenlandsche Za ken Beek, heeft de voorkeur ge geven aan een kleine commissie van voorloopig 15 leden, die in de eerste plaats het terrein zal moeten verkennen en de groote lijnen van het vraagstuk zal moe ten bespreken. Natuurlijk zal later bij de be studeering van het vraagstuk der grondstoffen de medewerking van een aantal staten, die geen lid van den Volkenbond zijn, noodig blijken. Van de medewerking van Amerikaansche, Braziliaansche en Japansche deskundigen ismen te Genève reeds zeker. Ondanks de weigering van Berlijn, stelt men ook nog ateeds pogingen in het werk om de medewerking van een Duitsch deskundige te krij gen. Nederland is in de commissie vertegenwoordigd door prof. J. v. Gelderen. Ver van het Meer van Genève, in het nu bar en bar koude Mos kou, heeft zich een tragedie af gespeeld, die zelfs den meest vu- rigen aanhangers van Stalin bui ten Rusland een huivering heeft bezorgd. En het zijn nog niet eens de doodvonnissen, uitgesproken over de leden' van het z.g. Paral lelle Centrum, die den grootsten indruk op den West-Europeaan hebben gemaakt. Hel zijn de be kentenissen van een Radek, een Sokolnikof, een Pjatakof, beken tenissen van dingen, waaraan zij zich kennelijk nimmer hebben schuldig gemaakt. Niemand twij felt er aan, dat de verdachten zich inderdaad tegen het regime van Stalin hebben gekeerd, maar wat te zeggen van de beschuldi ging, dat zij tezamen met Trotskx den oorlog van Duitschland en Japan tegen Rusland zouden heb ben voorbereid? Deze „geniale" gedachte zou van Trotzki stam men en de openbare aanklager citeerde zelfs brieven van Trotzki aan Radek, waarin de oorlogs buit van het Derde Rijk en Japan reeds was omschreven. Ongetwij feld heeft men hier te doen met een plompe vervalsching, de ge- heele zaak riekt naar de minder waardige fantasie van G.P.Oe- beambten. Maar de verdachten bekennen en bevinden zich daar- bU werkelijk niet onder den in vloed van verdoovende middelen, Nabij de Portugeesche kust is het Nederlandsche schip de „Jonge Jacobus" vergaan. Geen der opvarenden kon worden gered. Het laatste bericht, dat men te Lissabon opving, luidde: Wij verlaten het schip in de booten. Wanneer wij niet veilig land bereiken, zeg dan aan onze gezinnen, dat onze laatste gedachten bij hen waren Hun laatste gedachten, ze gingen naar hier, Daar verweg, aan andere kust. Waar thans de bemanning, zoo moedig en fier, In 't graf van den zeeman nu rust. Hun laatste gedachten, ze gingen naar huis, Hun lippen, ze vormden een naam Dan sloten de golven, in woedend gebruis, Zich boven hun hoofden tezaam En hier, hier staat even het leven weer stil. Gestuit in z'n razenden vaart, We buigen eerbiedig voor Hoogeren wil, Zij 't moeilijk en nauw'lijks aanvaard. We zien het hier voor ons wij volk van de zee. Wij kennen het immers zoo goed. Wij maakten het hier véél te dikwijls al mee. Wanneer er de stormwind weer woedt. Wanneer er de golven, als huizen zoo hoog, 0e Hollandsche duinenrij beuken, Geen draad aan je olie jas is er meer droog, Je schuit, die zit boordevol deuken Helaas ja, wij wéten, wat of het beduidt, Dien strijd met de ziedende zee, 't Geeft meestal éénzelfde, bedroevend besluit, Hij brengt maar weer slachtoffers mee Ook nu gaat ons denken naar 't Hollandsche schip, Dat ginder, verweg is gestrand Een razende storm een gevaarlijke klip, Geen enkele reddende hand. De sloepen gestreken een laatste bericht: Wij allen verlaten de boot 'n Wanhopige worst'ling, de kust al in zicht, En dande verlossende dood En hier, hier staat even het leven weer stil, Gestuit in z'n razenden vaart, We buigen eerbiedig, voor Hoogeren wil, We hebben het moeilijk aanvaard! zooals uit de verklaringen van de buitenlandsche journalisten is ko men vast te staan. Welke gehei men schuilen achter dit alles? Een antwoord hierop is niet te geven en zal wellicht nooit gege ven kunnen worden. Maar een ding staat vast: Moskou bereikt met deze processen slechts, dat West-Europa zich weer meer en meer van de Sovjet-Unie afkeert. Zulks blijkt onder meer uit een opmerkelijk hoofdartikel van de „Times" aan den vooravond van de rede van Hitier, die deze laat ste ter gelegenheid van het vier jarig bestaan van het Derde Rijk Zondag in Berlijn hield. Hoewel dit artikel van de processen in Moskou niet rept, blijkt er toch duidelijk een zich afwenden van Rusland uit. Het toonaangevende Engelsche blad komt tot de con clusie, dat de verdragen van Frankrijk en Tsjecho-Slowakije met Rusland een beletsel vormen voor een nieuw Europeesch con cert. „Geen Engelschman in Duit sche schoenen zou er in toestem men, de verplichtingen van een nieuw verdrag te aanvaarden, terwijl het Fransch-Russisch ver drag en dat tusschen Rusland en Tsjecho-Slowakije nog steeds van kracht waren. Zij zijn onver- eenigbaar met een vrije politieke regeling". Intusschen geeft de „Times" toe, dat deze verdragen grootendeels door vrees zijn ge ïnspireerd en dat het Duitsch- land's taak moet zijn, deze vrees te doen verdwijnen. Anderzijds zullen echter de staatslieden heb ben te zoeken naar middelen, die deze pacten kunnen doen ver dwijnen. „Hoe kan een natuur lijk evenwicht hersteld worden in het Oosten en het Westen?", vraagt het blad zich af. En het antwoord daarop luidt: Door het wederzij dsch verschaffen van nieuwe garanties, zoodat de ge noemde verdragen geen reden van bestaan meer hebben. Wat het Engelsche blad dui Wenscht is een vermindering var den invloed van Rusland in West Europa en een alomvattend ver drag, een Volkenbondsverdrag dus, maar herzien en opnieuw ge ïnterpreteerd. Indien de „Times" intusscher heeft gemeend met dit artikel voor Hitier een aanloopplank vooi een sprong naar het collectieve veiligheidssysteem te scheppen, Ls het blad bedrogen uitgekomen. Ol er nu al dan geen Fransch-Rus- sische en Tsjechisch-Russisch* bedragen bestaan. Duitschland blijft vasthouden aan den wensch naar bilaterale verdragen. Daf heeft Hitier in zijn groote redt duidelijk genoeg gezegd. Het ant woord op de laatste redevoerin gen van Eden en Blum is in dit opzicht dus negatief gebleven, zoo als de Engelsche en Franschv bladen tot hun teleurstelling vast stellen. En hetzelfde kan gezegd worden van de kwestie der ont wapening. Hitier heeft verklaard, dat de kracht van de bewapening van een land in de hoofdstad en dus niet op internationale con ferenties moet worden bepaald. Het Uolement van Ameland en Schiermonnikoog opgeheven. Het inladen der post in het K.L.M.-vltegtuig, dat Vrijdag van 8chiphol een vlucht naar belde eilanden ondernam.

Historische kranten - Archief Eemland

Soester Courant | 1937 | | pagina 8