Vijf vlaggen jan de Noordpool
De buurstaten rond
den top van onze globe
Is de Pool rijk aan delfstoffen 1
Toekomstig luchtverkeer over de Arctis
Bij de illustraties:
ken, dat misschien nog onontgonnen grond
stoffen in zijn maagdelijken schoot bergt.
GrondstoffenI Zij zijn het, die de naties
tot dezen strijd aansporen. Er moet in deze
streken eens een heel ander klimaat heb
ben geheerscht. De steenkoollagen en olie
velden van de eilandenrijken in het Pool
gebied zijn er het bewijs voor. Men heeft
onlangs in de Arctis koper, ijzer, grahpiet,
nikkel en zelfs radium gevonden. In de
koude streken treft men kolen, olie en hout
aan en hier kan men ongelooflijke hoeveel
heden visch vangen.
En de resultaten van al die verschillende
pogingen?
Canada, m Rusland de grootste buur
De vijf naties aan de Pool. Een ieder hoopt
hier belangrijke schatten of een basis voor
nieuwe machtsontplooiing te vinden.
Links:
Een Noorsche visschersboot in het Poolijs.
Deze houten motorkotters, die een buiten
gewoon weerstandsvermogen hebben, wer
ken zich steeds weer door de drijvende
ijsvelden van de Poolzee heen.
Rechts:
Een vliegtuig boven de kust van de IJszee.
De golfstroom loopt hier langs de kust,
waardoor deze het geheele jaar open is
voor de soheenvaart
nische middelen nog niet verwezenlijkt
worden, maar het staat vast, dat de Arctis
eenmaal in het internationale luchtnet be
trokken zal worden.
De economische en politieke gevolgen van
een geregeld Trans-Arctisch luchtverkeer
zijn thans nog niet te overzien. Ret zal een
geheel nieuw stadium inluiden en men
kan daarom heel goed de haast begrijpen,
waarmede de buurstaten van de Pool, in
de jaren na den oorlog, de inbezitname van
het tot dusverre onbeheerschte gebied aan
den top van onze globe en de verdeeling
der zones van het eeuwige ijs, onder de
verschillende belangensferen hebben tot
stand gebracht.
had, niet wetende, dat hij met een heilig
dier te doen had. *Hij verklaarde zich ech<
ter bereid, boete te doen, om zijn misdaad
weer goed te maken. Vermoedelijk zag
Bailey toen reeds in, dat dit de eenige uit
weg voor hem was.
Onder den indruk van zijn openhartig»
bekentenis, bevalen de monniken hem, als
boete voor zfin daad een tocht van 11
dagen rondom den heiligen berg Tsari te
maken. En op deze pelgrimstocht ontdekte
Bailey toen de blauwe papaver, die voor
hem nog geen blanke aanschouwd had. De
papaver groeide op een helling. Bailey
verzamelde verscheidene bloemen en nam
ook wat zaad van de zeldzame planten mee.
Toen hij van deze expeditie door het
Aziatisch# bergland terugkeerde, was hij
in één slag een beroemd man
Links boven:
Longyarbyen de industriestad in de
Poolstreek. Hier wonen ongeveer 600 men-
schen, die kolenmijnen ontginnen. De
jaarlijksche productie bedraagt meer dan
35.000 ton, doch kan slechts in de zomer
maanden verscheept worden.
Rechts boven:
Aan het strand van het Jan Maijeneiland.
De vlakte is bezaaid met overblijfselen van
de Groenlandsche walvisch.
Échter ook Denemarken rechten deed gelden
maar het Internationaal Gerechtshof te
's-Gravenhage wees in het jaar 1933 het
stuk aan Denemarken toe.
Nu kwamen de Russen voor den dag en
verklaarden eenvoudig al het land, dat ten
Noorden van het hunne lag, ook het nog
niet ontdekte, tot Russisch grondgebied.
Canada sloot zich hier spoedig bij aan
en maakte aanspraak op al het vasteland
tot aan de Pool en verzekerde zich op
dezelfde eenvoudige manier van al het land
benoorden de kust van Alaska.
Denemarken en Noorwegen volgden nood
gedwongen en verklaarden alle eilanden
*en Noorden van Groenland, respectievelijk
Midden:
OP JACHQT
NAAR Dl BLAUWE PAPAVER
Door d# Aziatische bergwereld.
De monniken van den Tsariberg.
Avonturen in dienst van de wetenschaj
Hoog in het uiterste Noorden, in de onaf
zienbare ijsvlakten van het centrale pool
gebied, zijn steeds nog streken, waar nim
mer een menschenvoet het ijs betreden
heeft. Hier strijden vele staten den „wit
ten oorlog", een strijd zonder wapens. Met
de modernste technische middelen, met
vliegtuig, ijsbreker en zelfs onderzeebooten
.wordt de grens van het onbetreden gebied
steeds verder naar het Noorden toe ver
legd.
Pas als het eeuwige ijs geheel overwon
nen is, kan men zeggen, dath de heele aar
de onder de menschheid is verdeeld. Het
gaat in het Poolgebied hoofdzakelijk om de
Vermoedelijke aanwezigheid van mineralen,
Waarvan men groote voorraden in de nog
(onontgonnen gebieden hoopt aan te treffen;
om het vangen van pelsdieren en de vis-
scherij in de Poolzeeën en misschien
het belangrijkste voor de toekomst om
het bezit van eigen steunpunten voor het
Wereld-luchtverkeer.
Na den wereldoorlog werd het laatste
Vrije gebied van onze planeet door verscnil
lende machtige naties in alle stilte ver
deeld. Canada en vooral Rusland drongen
steeds verder het Noorden binnen en plant
ten hun vlaggen, waar ze maar ergens
vasteland ontdekten.
Deze staatspolitieke acties in de Arctis
en ook in de Antarctis zullen eenmaal van
groote beteekenis blijken te zijn.
Voor den oorlog had geen enkel land in
het Poolgebied bijzondere rechten. Ook de
zeer belangrijke eilandengroepen bij Spits
bergen behoorden niemand toe.
De Noren, die ongetwijfeld het Pool-
onderzoek onschatbare diensten hebben
bewezen, slaagden erin, hun aanspraken op
Spitsbergen en op het ten Zuiden daarvan
gelegen Bereneiland tegenover de Engel-
schen met goed gevolg te doen gelden; in
1925 heschen zij hun vlag boven hun neder
zetting in het Poolgebied, die zij .Svalbard"
noemden.
s Vier jaar later kwam het eiland Jan-
Mayen nog onder Noorsch bewind. Noor-
Wegen probeerde zich ook op enkele deelen
Van Oost-Gro*n1ard te nestelen, waarop
staat aan de Pool, heeft er geen geringe
voordeelen van. In zijn rechtsgebied leven
misschien 14.000 menschen, maar er wordt
buitengewoon goed voor hen gezorgd; ieder
heeft verbinding met de beschaafde wereld
door een net van radiostations.
Noorwegen, het klassieke land van het
Poolonderzoek, zit evenmin stil. Onver
moeid doorkruisen de onderzoekers het
gebied om Svalbard, doen opmetingen, bo
ren en exploreeren en laten niets ondoor-
zocht.
De staat laat zich aan het welzijn van
zijn Arctische onderdanen zeer veel ge-
gen liggen, die Noordelijker dan waar
ook ter wereld de kostbare steenkool
op Spitsbergen ontginnen of in de o-
dioze eenzaamheid der kale kust
met jacht op pelsdieren of visscheri.i
onderhoud trachten te voorzien.
De Denen hebben een haast on.
melijken muur van verbodsbe;
rondom Groenland opgetrokken; r
mag zonder de slechts moeilijk v
bare pas dit grootsche land binnen
Wil men alleen de inheemsche
afstanden. En toch zijn de over de Pool
voerende luchtlijnen aanmerkelijk korter
dan de nu gebruikelijke. De mercatorpro-
jeetie van onze landkaarten geeft ons een
geheel verkeerd beeld van de afstanden.
Nemen wij een globe en vergelijken ze
eens. De scheepvaartroute van Londen
naar Tokio via het Suez-kanaal, is onge
veer 21.000 K.M. lang, de Trans-Siberische
Spoorweg 13800 K.M., de luchtlijn over de
Pool slechts 10.100 K.M.
Men zou van Londen naar de Zuidzee
het snelst over Spitsbergen naar Califor-
nië over Alaska kunnen vliegen. De afstand
van Amerika naar Azië over de Pool zinkt
De Britsch-Indische regeering heeft
luitenant-kolonel F. M. Bailey ver
gunning verleend, nog dit jaar een
botanische expeditie naar Nepal
en Tibet te ondernemen.
Op twee plaatsen kan men thans den
naam van luitenant-kolonel F. M. Bailey,
wien vergunning werd verleend voor een
botanische expeditie door Tibet geregis
treerd vinden. Allereerst in de registers
van de Britsc>*e rijksambtenaren, die in 't
buitenland dienst doen en in de tweede
plaats in de botanische lijst van papaver
soorten.
Er bestaat zelfs een papaversoort,
die naar Bailey genoemd is, name
lijk de „Mecanopsis Baileyi", een
blauwachtige papaver, die men
eerst sinds kort. kent en die Bailey
De Engelschen en Amerikanen 'laten geen
enkel middel onbeproefd om het gebied
van hun IJszeekusten te onderzoeken Men
weet reeds lang, dat om de Pool zelf geen
land is, de luchtfoto's uit vliegtuigen en
luchtschepen gonomen, hebben dit bewe
zen. Waarom zou men niet eens probee-
ren met een duikboot de geheimen van de
Arctis te doorgronden, in het leven der
dieren van de Noordelijke zee binnen te
dringen, de eigenaardige tegengestelde zee-
stmnmingen te leeren kennen, land te zoe-
Bailey was met drie Tibetanen op de jacht
op de jacht naar planten. Wapens had
hij wel bij zich, doch alleen omdat er in
dien tijd Tibetaansche dwangarbeiders
waren losgebroken, die als sneeuwmen-
schen" het Tibetaansche hoogland onvei
lig maakten. De wapens droeg hij dus
slechts voor eigen veiligheid. Doch
zekeren dag ontwaakte het oude jagersin
stinct in hem, toen hij des morgens boven
op een berg de silhouette van een hert
gewaar werd. Bailey schoot. Met ontstelde
gezichten kwamen zijn Tibetaansche tocht-
genooten toeloopen. Wat had hij gedaan.
Een heilig dier van den Tsariberg gescho
ten! Dat zou ongeluk aanbrengen. De mon
niken zouden de vreemdelingen ongetwij
feld ter verantwoording roepen....
Boete voor het witte hert.
Op deze wijze vernam de Engelsch-
man voor de eerste maal, dat zich
op den Tsariberg een klooster be
vond. Den volgenden morgen, reeds
bij het krieken van den dag, stond
er dan ook inderdaad een monnik
voor zijn tent en verzocht hem,
mee naar het klooster te komen.
Bailey ging er heen. Hij bekende open
en eerlijk, dat hij op het hert geschoten
het land tusschen Jan-T.iayen en de Noorsch
-Finsche grens aan de IJszee tot aan de
Pool tot hun grondgebied. Daarmede was
het grondgebied om de Noordpool staats
rechtelijk volkomen verdeeld onder de
vijf rondom de Pool gelegen staten.
Desondanks erkennen sommige staten dit
„sectorprincipe" niet.
kmg haar rust laten of vreest men in deze
eeuw van jacht op grondstoffen en trans
atlantisch luchtverkeer een al te groote
belangstelling der andere mogendheden?
Behalve om de bodemproducten gaat de
race om het bemachtigen van goede steun
punten voor bedrijfsmaterialen- en levens
middelendepots en -opslagplaatsen in de
Arctische zones. Men kan zich voorstellen,
dat, als eenmaal het transpolaire luchtver
keer practisch verwezenlijkt zal zijn, ieder
eiland, hoe klein ook, ieder continent in de
steeds verschuivende ijsmassa's van de
Poolzee van groote beteekenis zal zijn.
Men denke slechts aan de reup-"btige
met gevaar voor zijn leven ontdekt 1
heeft.
in het niet by de huidige reisroute.
Vanzelfsprekend zijn er nog vele moei
lijkheden te overwinnen eer de Trans-
Arctische lijnen met een voldoende mate
van veiligheid en betrouwbaarheid gevlo
gen kunnen worden.
Toch zijn enkele vliegers er reeds in
geslaagd-
De Amerikaan Byrd vloog het eerst over
de Pool op 9 Mei 1926, drie dagen later
Amundsen en Nobile met het luchtschip
„Noorwegen". In 1928 bereikte de Ameri
kaan Wilkins Spitsbergen van Point Bar-
row, de Noordelijkste punt van Alaska uit.
Hy vloog over geheel onbekende gebieden
en over de Pool. En de laatste vluchten der
Russen, liggen nog in ieders herinnering.
Spitsbergen, dat gemakkelijker te berei
ken is dan eenig ander land en het dichtst
bij de Pool is gelegen, is de meest geschik
te springplank naar de Pool en zal onge
twijfeld in de toekomst nog een belang
rijke rol spelen.
Misschien bewijst niets beter het over
wicht van het vliegtuig in dienst van de
pool vluchten dan het feit, dat Wilkins den
afstand in 22 uur aflegde. Het Trans-
polaire verkeersvliegtuig zal velen nog een
hersenschim toeschijnen.
Inderdaad kan het met de huidige tech-
